Picture4 (2)

Natomiast odwrotna reakcja As' z jodem J2 przebiega w środowisku zasadowym:

AsCI.i + 8 NaOH + J₂ = Na₃As0₄ + 2 NaJ + 3 NaCl + 4 H₂0

As^3ł + 8 0H -2<? = As0₄³ +4H₂0    /2/1

—5    -3 różnica 2 elektronów

J₂° + 2e = 2 J"    /2/1

oraz jonowo:

As³⁺ + J₂ + 8 OH = As0₄³" + 2 J + 4 H₂0.

Wiele reakcji, zwłaszcza biochemicznych, wymaga do swego przebiegu ściśle określonego pH.

2.4. Jonowe reakcje analityczne

Reakcje te przeprowadza się najczęściej w roztworze wodnym celem identyfikacji połączeń (analiza jakościowa) oraz ich ilościowego oznaczenia (analiza ilościowa). Poszczególne jony, kationy i aniony wykazują charakterystyczne dla siebie reakcje, którym towarzyszą szczególne zjawiska, w tym np. wydzielanie określonych gazów, tworzenie barwnych roztworów lub osadów o różnej rozpuszczalności itd. Reakcje te wykorzystuje się w większym stopniu w przypadku jonowych związków nieorganicznych.

W analizie wodnych, rozcieńczonych roztworów jonowych związków nieorganicznych wprowadza się podział na analizę kationów i analizę anionów. Kationy dzieli się na 5 grup analitycznych, a aniony na 7 grup. Każda grupa analityczna posiada swój charakterystyczny odczynnik grupowy.

Podział wybranych kationów na grupy według T. Lipca i Z.S. Szmata prz.ed-stawiajabela 5.

Odczynniki grupowe stosowane w kolejności od I do V służą do rozdzielania poszczególnych grup kationów. Osady poszczególnych kationów posiadają różne zabarwienia i różną rozpuszczalność. Na przykład osady AgCI, PbCL, Hg₂CL rozróżnia się przez dodanie do nich najpierw gorącej wody, a następnie wodnego roztworu amoniaku. Osad pierwszy rozpuszcza się częściowo w gorącej wodzie (PbCl₂), a pozostały częściowo w amoniaku. Powstaje chlorek diamina srebra (I) [Ag(NH₃)₂]CI. Pozostały, nie rozpuszczony osad czernieje wskutek wydzielania się rtęci metalicznej Hg°.

Poza odczynnikami grupowymi w celu identyfikacji poszczególnych jonów stosuje się odczynniki charaklcryslyczne Przykładowo jon I e tworzy z jonem

heksacyjano/ela/a (II) osad błękitu pruskiego, który z kolei brunatnieje po daniu NaOI I.

Tabela 5. Podział wybranych kationów na grupy według T. Lipca i Z.S. Szmalu

Grupa	Odczynnik grupowy	Kationy
I	3m MCI	Ag^4, Pb^2", l ig,^21
tworzą białe osady chlorków^1: AgCl, PbCl2, Hg2CL
II	3m H2S04	Ba^2+, Sr^2". Ca^24
tworzą białe osady siarczanów: BaS04, SrS04, CaS04
III	H2S (AKT) w środowisku kwaśnym AKT - amid kwasu tiooctowego	A	lig^24, Cu^24, Cd^24. Bi^34
		B	Sn^24, Sn^34, As^34, As^34. Sb". Sb^3'
kationy te tworzą osady siarczków' o barwie żółtej: SnS. SnS2. CdS. As2S,. As S.,, pomarańczowej: Sb2S3, Sb2S5, brunatnej: Bi2S3, czarnej: CuS, HgS
IV	112S(AKT) w środowisku zasadowym	Fe^34, Fc^24, Cr^34, Al^34, Co^2', Ni^7'. Mn" Zi
kationy te tworzą wodorotlenki: Fc(OH)j brunatny, Al(OIl)3 - biały, Cr(01 1), zielony, Pozostałe tworzą siarczki: FeS, CoS, NiS - czarne, MnS - cielisty, ZnS biały
V	brak odczynnika grupowego	Na^4, K',NM4'.Mg^2t

Oprócz reakcji z odczynnikami grupowymi i charakterystycznymi pi wadza się także inne badania. Do nich należy przede wszystkim badanie ne, polegające na określeniu pH roztworu, jego zabarwienia i zapachu i badanie zabarwienia płomienia w analizie spektralnej itd.

Szczegóły postępowania analitycznego można znaleźć w podręcznik i< miczncj analizy jakościowej. Dotyczy to zarówno analizy pojedynczych ków jonowych, jak i układów złożonych. Analiza anionów dotyczy 7 grup reakcji anionów z odczynnikami grupowymi AgNCh i Ba(N()|).> oraz żuci się wytrąconych osadów wobec rozcieńczonego kwasu azotowego (V) I IN< Przeprowadzane reakcje analityczne polegają:

I) na łączeniu się jonów w nierozpuszczalne osady, np

Ag i ( I Agt i (osad biały),

/ii i s /iiS (osad biały);

¹) nu wydzielaniu gn/ów np

Mi, i -II IIjO i SOj 1 (nulry zupach).