i 12. Zgrzeiny
Spoiny punktowe stosowane są głównie do łączenia blach cienkich bez wiercenia otworów i podobnie jak spoiny okrągłe, rozmieszcza się je wg zasad ustalonych dla rozstawu nitów. Średnicę spoin punktowych przyj-muje się ze wzoru:
d = 5<i, (1.10>
gdzie:
t — grubość cieńszego elementu złącza [mm].
Średnica punktowej spoiny otworowej określana jest średnicą odwierconego otworu, zazwyczaj d = 2 t. Spoiny te pracują w sposób podobny jak nity i śruby zwykłe.
I ói>zot,
Rys.1.58. Oznaczenie spoin styku montażowego blacbownicy
Przy wykonywaniu styków spawanych belek blachownicowych zgodnie z normą PN-90/B-03200 zaleca się wykonywanie spoiny podłużnej łączącej pas ze środnikiem na odcinku / = 20 t{ (rys.1.68) dopiero po uprzednim zespawaniu styku środnika i styków pasów. Stąd też informację taką należy umieścić w dokumentacji projektowej.
Zgrzewanie jest to proces spawalniczy, przy którym pod wpływem doprowadzonego ciepła następuje nadtopienie miejsc łączonych lub tylko dojście materiału łączonego do stanu plastycznego. Wskutek wząjemne-go docisku znąjdąjących się w tym stanie łączonych części powstaje złącze.
Jeżeli źródłem ciepła będzie prąd elektryczny, to następąje zgrzewanie elektryczne oporowe, którego nazwa pochodzi stąd, że ciepło jest wytwarzane w złączu wskutek jego dalszej oporności pod wpływem przepływu prądu elektrycznego.
Jeżeli źródłem ciepła będzie płomień gazowy, to proces ten będzie się nazywać zgrzewaniem gazowym.
W konstrukcjach stalowych zgrzewanie ma zastosowanie przeważnie do łączenia elementów cienkościennych, aczkolwiek w ostatnich latach za granicą zaczęto stosować je również do łączenia elementów grubszych. W połączeniach zgrzewanych elementów cienkościennych najszersze zastosowanie mają zgrzeiny punktowe lub liniowe, rzadziej, głównie w produkcji masowej, jest stosowane zgrzewanie iskrowe, przeważnie do łączenia czołowego prętów i kształtowników.
Połączenia zgrzewane mogą być stosowane tylko w konstrukcjach obciążonych statycznie lub o przewadze obciążenia statycznego.
Podstawy projektowania konstrukcji metalowych
Zgrzewanie punktowe stosuje się do tąnenia cienkich blach hkp oto I na ściskaniu dwiema stożkowymi elektrodami blach złożonych na ta* kładkg. Złącze powstaje w jednym punkcie wskutek połączenia się metalu rozgrzanego przepływającym prądem i równocześnie Ściskanego między elektrodami. Schemat zgrzewania punktowego jset przedstawiony na iys.1.59.
Znajdujące się między dwiema elektrodami blachy tą nagrzewane przepływającym prądem o dutym natężeniu. Najwyższa temperatura jest
-—-J na styku poddawanym Ściskaniu między elektrodami. Krótkotrwale wy-
wanych części.
f^ktowćgtf™*1 «ereie nacisku wystarcza do trwałego punktowego złączenia obu zgrze
Rys.1.60. Schemat zgrzewa* nia liniowego
Wykonując zgrzeiny punktowe tak. ta się wzajemnie przenikają, otrzymujemy zamiast szwu punktowego szew liniowy, mocny 1 anzelny. bardzo przydatny przy produkcji zbiorników | innych powłok zamkniętych Zgrzewanie liniowe przeprowadza się na urządzeniach pmlnhliyoh do zgrzewarek punktowych. Istotna różnica polegli nn zastosowaniu w zgrzewarkach liniowych obracających się elektrod krążkowych HltljglW elektrod punktowych, w które są wyposażone zgrzewarki punktowe Schemat zgrzewania liniowego jest przedstawiony na rys 1.60. Blachy poddawane zgrzewaniu są ściskane między obracającymi się krążkami Co pewien czas krążki są zasilane impulsowo prądem o dużym natężeniu. Krótkotrwały przepływ prądu wystarcza do lgr/ania obu blach Przy wykonywaniu szwów mocnych i szczelnych nieuniknione są wgniecenia od elektrod. Dlatego przekrój nośny zgrzeiny liniowej jest mniejszy od podwójnej grubości elementów złączu zakładkowego i wobec tego wytrzymałość złącza wynosi najwyżej 80-90 % wytrzymałości blach rodzimych.
Wykształcając w blasze w dowolny zpoaob, przez tłoczenie, kunę albo toczenie - występy, czyli garby stożkowe lub rowkowe w jednym ze zgrzewanych elementów irys.1 fili można przez nie skierować prąd zgrzewania rozdzielający się na tyle gałęzi, ile jeat garbów w zasięgu elektrod zgrzewarki.
gurbowogo
Docisk elektrod powoduje zgniatanie uplastycznionego i nadtopionego garbu (rya.l.61b), aż do powstania zgrzeiny bez odstępu między elementami (rys.l.Sl.c).
63