Calium odoratum (syn. Asperula odorala), A Łodyga tej rośliny osiąga od 10 do 60 cm wysokości i wyrasta z cienkiego, pełzającego kłącza. Liście s.i okółkowe, ułożone piętrowo. Kwiaty, zebrane w luźnym szczytowym podbaldachu, s.i drobne, koloru białego. Marzanka wonna zawiera niewielka ilość kumaryny, substancji silnie pachnącej (stad nazwa).
Jest ściśle związana z cienistymi lasami liściastymi, zwłaszcza bukowymi. o podłożu próchniczym. Występuję na całym terenie kraju, w górach po górna granice regla dolnego.
Centuria pospolita inaczej zwana jest tysiacznikiem. To nieduża roślina od 15 do 50 cm wysokości, o nagiej łodydze. Dolne liście ułożone s.i w rozetkę, podłużnie jajowate, u nasady zwężone, górne podłużnie lancetowate. Kwiaty różowe, zamykaj.! się wcześnie po południu.
Roślina lecznicza, w niektórych regionach mocno przetrzebiona ze względu na szerokie zastosowanie w medycynie ludowej. Ziele tej rośliny zawiera gorzki glikozyd. Centuria pospolita występuję na całym ob-szarze kraju, na lakach, pastwiskach, suchych zboczach i w zaroślach.
Ta wieloletnia roślina sięga 30-100 cm wysokości. Jest gęsto ulistnio-na, wielokwiatowa. Liście ma jajowato-lancetowate, długo zaostrzone. o sercowatej nasadzie i przeważnie z widocznymi nerwami. Kwiaty dzwonkowalo-lejkowate, koloru ciemnoniebieskiego z ciemniejszymi kropkami - rzadko można spotkać białe lub jasnoniebieskie. W medycynie ludowej stosowana jako roślina lecznicza, zawiera alkaloidy. W Polsce występuję w Sudetach i Karpatach, rzadko w Córach Świętokrzyskich i okolicach Warszawy.
59