Aneupioidia powstaje w wyniku nierozdzielenia się chromosomów homologicznych (non dysjunkcji) iub chromatyd siostrzanych chromosomu podczas podziału komórkowego. Nondysjunkcja - ! lub II podział mejotyczny Nondysjunkcja mitotyczna = mozaika chromosomowa
• Autoploiploidy- powstają bezpośrednio z diploidów w wyniku zwielokrotnienia liczby chromosomów lub zlania się gamet o niezredukowanej liczbie chromosomów np. tripioidia 3n = 69, XXZ powstaje w wyniku dispermii lub połączenia dwóch gamet, z których jedna jest diploidalna. Autopoiiploidie u człowieka są letalne, prowadzą do samoistnych poronień.
• Allopoliploidy u roślin
Są organizmami w komórkach których znajdują się podwójne genomy pochodzące od gatunków w różnym stopniu ze sobą spokrewnionych.
Stan ailoploidii u człowieka nie występuje, dotyczy najczęściej roślin uprawnych. Mieszańce międzygatunkowe.
• Aberracje strukturalne chromosomów
Aberracje chromosomowe - uszkodzenia obejmują dwie ęhdómatpły, wywołuje je promieniowanie jonizujące, czynniki chemiczne. Powstaje w fazie lub j|ffcykiu komórkowego.
Aberracje chromatynowe - uszkodzenia dotyczą jednej wywołane są głównie
przez mutageny chemiczne. Powstają w fazie S lub §2;cyklu komórkowego.
Do aberracji strukturalnych chromosomów należą: o Translokacje:
■ Zrównoważone, niezrównoważone o Inwersje:
■ Para centryczne, pericentryczne o Dełecje
■ Terminalne, inerstycjalne, o Duplikacje,
o Izochromo somy o Chromosomy di centryczne o Chromosomy pierścieniowe
Czynniki mutagenne
Mutacje powstają pod wpływem działania mutagenów.
Mutageny - czynniki indukujące powstawanie mutacji ponad poziom mutacji spontanicznych. Mutageny wywołują mutacje 3 różnymi sposobami:
• Działają jako analogi zasad i są mylnie wykorzystywane jako substraty podczas syntezy nowego DNA
• Reagują bezpośrednio z DNA wywołując zmiany strukturalne
• Działają pośrednio - nie wypływają same na strukturę DNA, lecz powodują wytwarzanie w komórce związków, które mają bezpośrednie działanie mutagenne
Dzielą się na : fizyczne chemiczne, biologiczne
J