SCAN0307

Lecznicze

*■

oryginalne, już w I w. n.e. lekarz Rufus z Efezu zalecał aloes w jaskrze i zaćmie. Aloesowy wodny wyciąg według Fiłatowa otrzymuje się z całych liści aloesu drzewiastego, zebranych z egzemplarzy co najmniej 3-letnich i przechowywanych przed ekstrakcją w temperaturze 6-8°C przez 8 dni, w ciemności. Zwiększa to zawartość i aktywność substancji nazwanych przez Fiłatowa stymulatorami biogennymi. Preparat stosowany w postaci iniekcji pobudza procesy regeneracji i działa immunomodulująco. W Polsce produkowany jest analogiczny preparat, którego technologię opracował w roku 1955 prof. J. Muszyński.

Aloe Gel

Otrzymywanie żelu aloesowego i stosowanie tego surowca w lecznictwie datuje się od roku 1970, choć już w roku 1935 ukazało się doniesienie o pozytywnych efektach używania tego środka w leczeniu oparzeń promieniami Roentgena. Przykładanie rozciętych lub zmiażdżonych liści aloesu na rany i oparzenia było od dawna domowym sposobem przyspieszania gojenia.

Żel otrzymywany jest z komórek miękiszowych wewnętrznej części liści, z różnych gatunków aloesów: A. vera, A. ferox, także A. arborescens. Żel wykazuje różnorodne właściwości farmakologiczne, znajduje zastosowanie w lecznictwie oraz jako składnik kosmetyków i preparatów higienicznych.

Chemizm żelu

Główne składniki żelu, to polisacharydy - śluz oraz polisacharydy o innej strukturze - aceman-nan, betamannan, glukomannan - i glikoproteiny (lektynyj: aloktyny A i B. Występuję też sterole -kampesterol, (3-sitosterol, pochodne a-pironu: alo-enina [Aloe ferox, A. arborescens), triterpeny typu lupanu - lupeol, kwas salicylowy, kwasy tłuszczowe, żywice, aminokwasy, enzymy.

Żel aloesowy oraz izolowane z niego składniki działają przeciwzapalnie, przeciwgrzybiczno, hi-poglikemicznie i ochronnie na błonę śluzową żołądka, stymulują funkcje układu immunologicznego, nasilają wzrost fibroblastów. Te właściwości są warunkowane głównie przez polisacharydy i glikoproteiny.

Badania kliniczne

Stosowanie żelu w lecznictwie wynikało z tradycji i doświadczeń medycyny domowej. Intensywne badania udowodniły w pełni skuteczność tego leku. 10 badań klinicznych, wykonanych w latach

1990-96 wykazało, że podawanie doustne preparatów opartych na żelu aloesowym może być skuteczne w obniżaniu poziomu glukozy u diabetyków i zmniejszaniu poziomu lipidów u pacjentów z hiperlipidemią.

Stosowanie miejscowe nie zawsze chroniło przed powstawaniem uszkodzeń skóry w wyniku naświetlań, natomiast działało wyraźnie leczniczo w przypadkach łuszczycy i opryszczki genitaliów. Działanie przyspieszające gojenie ran uznano za nie w pełni udowodnione. Opublikowana w roku 2006 analiza czterech badań klinicznych, w których brało udział 371 pacjentów, wykazała pełną skuteczność żelu w leczeniu oparzeń I i II stopnia. Kolejne badanie wykazało przeciwzapalne działanie żelu. Aplikowany na skórę, chronił przed powstaniem rumienia po naświetlaniu UV - w stopniu większym niż 1% żel z hydrokortyzonem. Żel aloesowy okazał się skuteczny w leczeniu trądziku młodzieńczego, w połączeniu z lotionem zawierającym olejek z Ocimum gratissimum L. Dodanie 50% żelu

aloesowego do lotionu powodowało najsilniejszy Aloeafricana _r ,    •i-ii    ~ ćuOss afryKansKi

elekt przeciwzapalny, zel aloesowy stosowany po-

jedynczo działał słabo.

Ostatnio (2008) ukazały się wyniki badań klinicznych, dotyczących stosowania żelu aloesowego w leczeniu dwóch postaci liszaja płaskiego, dokuczliwej choroby zapalnej, przebiegającej z silnymi ^a^eTuźtorojony bólami z powodu nadżerek na błonie śluzowej.

Oba badania wykazały skuteczność i bezpieczeństwo miejscowego stosowania żelu, zarówno u pacjentów z liszajem płaskim sromu, jak i w przypadku liszaja w jamie ustnej. Próby stosowania doustnego żelu aloesowego, jako środka chroniącego przed zapaleniem śluzówki w jamie ustnej, u pacjentów z nowotworem głowy i karku, poddawanych naświetlaniom, nie przyniosły pozytywnych efektów. Żel nie zwiększał tolerancji pacjentów na radioterapię.

Ciekawym i skutecznym zastosowaniem dla żelu aloesowego okazało się pokrycie wewnętrznej warstwy rękawiczek gumowych jego wysuszoną, cienką warstwą. Zmniejszyło to rumień i objawy podrażnienia

styczeń - marzec 2OOQ    PANACEA