2011-0
■ Zwykle manifestuje się jako powierzchowny stan zapalny okrężnicy, od postaci ograniczonej do zapalenia odbytnicy, a i po stadia obejmujące cały narząd
■ Ropnie w kryptach gruczołowych zawierające nagromadzenie neutrofili, martwica nabłonka, obrzęki, krwawienia oraz skupiska komórek stanu zapalnego są charaIrterystyczne dla WZJG
■ U większości pacjentów choroba ma przebieg przewlekły z okresowymi zaostrzeniami
■ Krwawe biegunki są najczęstszym objawem
■ Przewlekła, ogniskowa choroba zapalna ze skłonnością do ziaminowania. Może obejmować cały przewód pokarmowy, od jamy ustnej do odbyt. Charakterystyczne jest nieciągłe'owrzodzenie, formowanie przetok i zmiany okołoodbytnicze
■ Segmentowe rozmieszczenie zmian chorobowych, które przerywane są odcinkami normalnej tkanki
■ Nie ma bezpośredniej korelacji między ciężkością choroby a powierzchnią zmian w przewodzie pokarmowym
■ Pacjenci zwykłe odczuwają bóle brzucha i cierpią na przewlekłe, często nocne biegunki. Towarzyszy im utrata masy ciała, niewielka gorączka i chroniczne zmęczenie
■ Nieznane pochodzenie choroby uniemożliwia w pełni
skuteczne leczenie
■ Sposób leczenia zależy od lokalizacji zmian
chorobowych
■ Cele leczenia:
■ całkowite zniesienie objawów (indukcja i utrzymanie remisji)
■ poprawa jakości życia
• utrzymanie właściwego stanu odżywienia
• złagodzenie stanu zapalnego, zapobieganie rozwojowi nowotworu
■ uniknięcie konieczności interwencji chirurgicznych lub przewlekłego stosowania kortykosteroidów
■ Pierwsza grupa leków o udowodnionej skuteczności w nieswoistym zapaleniu jelit
■ Prekursorem była suHasalazyna, zbudowana z sułfapirydyny (antybiotyk sulfonamidowy), połączonej wiązaniem azowym z kwasem 5-aminosalicyiowym (5-ASA)
■ Sulfapirydyna pełni funkcję przenośnika dla 5-ASA, umożliwiając jego dotarcie do miejsca absorpcji w jelicie. Bakterie jelitowe uwaln iają s-ASA z połączenia (rozszczepiają wiązanie azowe) i umożliwiają jego działanie na chorobowo zmienione miejsca. Wchłanianie do krwiobiegu sułfapirydyny nie przyczynia się do efektu terapeutycznego, odpowiada natomiast za większość działań niepożądanych.
■ Zależne od dawki działania niepożądane: nudności, wymioty, ból głowy, łysienie plackowate, jadłowstręt
■ Niekorzystny profil działań niepożądanych sułfasalazyny doprowadził do opracowania bezpieczniejszych związków, pozbawionych sulfonamidu, zawierających jedynie 5-ASA. Nawet 90% osób nietolerujących sułfasalazyny dobrze znosi terapię nowszymi pochodnymi ASA
• Do technik mających na celu zmniejszenie systemowej absorpcji i maksymalizację miejscowego działania 5-ASA
w dalszych odcinkach w.
przewodu pokarmowego zalicza się
■ zastosowanie materiałów
uwalniających lek w zależności “JL
odpH
• syntezą hybryd lub dimerów gjSAjZłgiWowanych przez
• Doustne postaci 5-ASA skutecznie indukują i utrzymują remisję w łagodnej
i umiarkowanie ciężkiej postaci wrzód ziejącego zapalenia jelita grubego, stosuje się je także w łagodnej postaci choroby Lełniowskiego-Crohha, ograniczonej do odbytnicy
a 5-AŚA w postaci czopków stosuje się w stanach zapalnych odbytnicy. Wlewki doodbytnicze wskazane są przy zapaleniu dystalnego odcinka okrążnicy. Wlewki i czopki należy podawać wieczorem
10