Ograniczona zmienna rozpuszczalność w stanie stałym
• Najczęściej wzajemna rozpuszczalność składników stopu maleje z obniżeniem temperatury (rys).
• W związku z obniżającą się rozpuszczalnością metalu B w metalu A, przy chłodzeniu stopu I, z nasyconych kryształów roztworu a, o zmieniającym się składzie chemicznym wzdłuż linii 2-5, wydzielać się będą kryształy bogate w składnik. B, 1j. kryształy wtórne P" zmieniającym się składzie chemicznym wzdłuż linii 4-6.
• Liczba atomowa żelaza jest równa 26. Masa atomowa wynosi 55,85 i jest średnią ważoną mas atomowych izotopów żelaza występujących w przyrodzie.
• W związkach chemicznych żelazo jest dwu- lub trójwartościowe.
• Żelazo wykazuje dwie odmiany alotropowe. W temp. niższej od 912 °C oraz w zakresie temperatury od 1394 do 1538°C występuje odmiana alotropowa a, w zakresie wysokotemperaturowym oznaczana niekiedy również a(6) lub 5. Odmiana a krystalizuje w sieci przestrzennie centrowanej układu regularnego A2. Roztwory stałe w żelazie a są nazywane ferrytem.
• W temperaturze niższej od temperatury 770°C, zwanej temperaturą Curie, żelazo a. jest ferromagnetyczne, a w temperaturze wyższej - paramagnetyczne.
• W zakresie temperatury od 912 do 1394°C stabilna jest odmiana żelaza y o sieci ściennie centrowanej układu regularnego A1. Roztwory stałe w żelazie y są nazywane austenitem.
Układy równowagi z fazami międzymetalicznymi lub związkami chemicznymi
Rys. 6.13. Związek chennczny
• Linia pionowa, reprezentująca związek międzymetaliczny, dzieli układ równowagi fazowej na dwie niezależne od siebie części, które można rozpatrywać oddzielnie.
UKŁAD RÓWNOWAGI FAZOWEJ ZELAZO—WĘGIEL Ogólna charakterystyka żelaza
• Żelazo nie występuje w przyrodzie w postaci rodzimej.
• Przez redukcję tlenków można uzyskać żelazo zawierające ok. 0,007% domieszek i zanieczyszczeń, których stężenie może być jeszcze zmniejszone w wyniku topienia strefowego w wysokiej próżni.
•Techniczne odmiany żelaza zestawiono w tabl.
Techniczne odmiany żelaza
Odmiana żelaza |
Metoda otrzymywania |
Maksymalne stężenie domieszek. % |
Chemicznie czyste |
redakcja tlenków |
0,007 |
Elektrolityczne |
elektroliza |
0,02 |
dysocjacja piecio- : |
t\'fVX .... | |
AarDonyjKowe |
kartwńyOOJ żelaza: |
eg . V*w |
Armco |
metaliapcaią |
g'-r 0,1 |