ga, aby zakres podmiotowy obejmował osoby otrzymujące świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego na wypadek inwalidztwa, starości, śmierci żywiciela lub bezrobocia, jak też - jeżeli jest to przewidziane1 2 3 - żony i dzieci tych osób (art. 12 tej Konwencji).
W Zaleceniu nr 134 wskazuje się na potrzebę dalszego rozszerzenia zakresu podmiotowego (etapami i na odpowiednich warunkach)1 .
Polskie Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają liczne grupy regulacje zawodowe i społeczne wymienione w art. 66 ust. 1 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. Są wśród nich pracownicy i inne osoby aktywne zawodowo, a także nieaktywne. Wykaz tych osób objętych ubezpieczeniem zdrowotnym nie odbiega znacznie od wcześniej obowiązujących1.
Należy dodać, że na podstawie art. 2 ust. 1 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do świadczeń mają prawo:
1) osoby objęte powszechnym - obowiązkowym i dobrowolnym - ubezpieczeniem zdrowotnych (czyli ubezpieczeni),
2) inne osoby niż ubezpieczeni posiadające obywatelstwo polskie i posiadające miejsce zamieszkania na terytorium RP, które spełniają kryterium dochodowe, o którym mowa w aft. 8 Ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej4.
Osoby te są nazwane świadczeniobiorcami.
Nadal posiadanie statusu członka rodziny osoby ubezpieczonej (także osoby uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacjl) zwolnili z obowiązku ublzpitOMfllt IdfOWOtniBO nlept«llign|ipvi'li Inniu nim wiązkowi z Innego tytułu11, /,n członku rudzlny iiwtiżn Nlę (ml, ri pil 11 lutowy)!
r) dziocl włamią, dzlaoko nutlZniikii, dziecko przyRDOlllionti wnuki tillm Siliilii obco. dln którego UNtouowlono opiekę, ulbo tl/lccko obce w rmiitiuh rodziny zmdfp czaj, do ukończanln 1K Im, ą Jadali nlv kiztniel tlhlaj - do ukońsztniS Im, Miś* miiiNt Jażell posiada orzauzenlo o znacznym stopniu iiIepeliioNprnwiio^d luli Inne traktowane na równi - bez ograniczaniu włoku;
b) małżonka ,
c) wstępnych pozostających z ubezpieczonym we WNpólnym gospodarstwie domowym.
Status członka rodziny osoby ubezpieczonej zwalnia z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego osoby, o których mowa w omawianych przepisach Ustawy , mają oni prawo do określonych świadczeń opieki zdrowotnej.
Omawiana Ustawa przewiduje także możliwość dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego. Skorzystać z niego mogą osoby, które spełniają ogólne warunki podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, jeżeli nie podlegają ubezpieczeniu obowiązkowo. Osoba ubezpieczona dobrowolnie uzyskuje prawo do świadczeń zdrowotnych wraz z członkami swojej rodziny (art. 68 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej).
13 - uczniów (oraz słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli w rozumieniu przepisów o syste-
ihie Oświaty),
- dzieci przebywające w placówkach pełniących funkcje resocjalizacyjne, wychowawcze lub opiekuńcze albo w domach pomocy społecznej,
- dzieci do czasu rozpoczęcia realizacji obowiązku szkolnego nieprzebywające w placówkach wyżej wymienionych,
- studentów i uczestników studiów doktoranckich,
- bezrobotnych,
- osoby pobierające zasiłek stały z pomocy społecznej,
- uchodźców objętych indywidualnym programem integracji na podstawie przepisów o pomocy społecznej,
- osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne lub dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania,
- osoby objęte indywidualnym programem zatrudnienia socjalnego,
- osoby uprawnione do świadczeń alimentacyjnych na podstawie ugody sądowej lub prawomocnego orzeczenia sądu.
'* Za członka rodziny nie uznaje się już małżonka, wobec którego orzeczono separację prawomocnym wyrokiem sądu (art. 66 ust. 3). Posiadanie statusu członka rodziny nie zwulniu już z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego osób pobierąjących zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne oraz osób niepobierąjących tych świadczeń z przyczyn określonych w Ustawie o bezrobociu, n także osób bezdomnych wychodzących z bezdomności,
15 Obowiązek ubezpieczeniu zdrowotnego uwuża się za spełniony po zgloszonlu onohy podlega jącej temu obowiązkowi do Funduszu zgodnie z przepisami Ustawy (art. 17 1 IR) oraz opłaceniu składki w terminie i na zusadnch określonych w Ustawie, Osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego po zgłoszeniu do ubezpieczenia uzyskuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego. Ma ona obowiązek zgłosić do ubozpleczenia członków rodziny, którzy uzyskują po zgłoszeniu prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego.
93
to ustalone grupy pracowników zakładów przemysłowych, stanowiące łącznie có najmniej 50% ogółu pracowników zatrudnionych w zakładach przemysłowych, oraz żony i dzieci pracowników należących do tych grup.
Taki zakres będzie można stosować, jeżeli odpowiednia deklaracja zostanie złożona, zgodnie z art. 2 Konwencji nr 130. Artykuł 2 przewiduje, na jakich zasadach dane państwo, którego gospodarka i środki lecznicze nie osiągnęły dostatecznego stopnia rozwoju, może w formie umotywowanej deklaracji dołączonej do swej ratyfikacji zastrzec, że korzysta z czasowych wyłączeń.
Dotyczy uregulowań w ustawodawstwie krajowym.
W Zaleceniu nr 134 rozszerzenie tego zakresu powinno być następujące: Państwa-strony powinny rozszerzyć stosowanie swego ustawodawstwa dotyczącego opieki lekarskiej, przewidzianej w art. 8 Konwencji nr 130 z 1969 r., ewentualnie etapami i na odpowiednich warunkach:
a) na osoby wykonujące prace dorywcze;
b) na członków rodziny pracodawcy, żyjących z nim we wspólnym gospodarstwie domowym, w zakresie w jakim pracują oni na jego rachunek;
c) na wszystkie osoby czynne zawodowo;
d) na żony i dzieci osób wymienionych w literach a) do c) niniejszego ustępu;
e) na wszystkich mieszkańców.
Czyli ustalonego w art. 9 Ustawy z 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Został on jedynie rozszerzony o:
- posłów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Polsce, pobierających z tego tytułu uposażenie,
- osoby represjonowane (w rozumieniu Ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (DzU z 2002 r. nr 42, poz. 371 z późn. zm.).
2 DzU nr 64, poz. 393 i nr 99, poz. 1001. Art. 8 Ustawy o pomocy społecznej ustala zasady określenia dochodu będącego kryterium świadczeń przyznanych z pomocy społecznej.