skanuj0001 (250)

7. Ruch turystyczny

7.1. POTRZEBY I MOTYWACJE TURYSTYCZNE

W literaturze przedmiotu istnieje kilka zasadniczych sposobów podziału ruchu turystycznego [Mariot 1983; Przecławski 1979; Warszyńska, Jackowski 1978], przy czym do najczęściej używanych należą klasyfikacje uwzględniające:

•    cel podróży turystycznych (np. wypoczynkowa, poznawcza, handlowa, kongresowa, pielgrzymkowa),

•    zasięg geograficzny ruchu turystycznego (krajowy, międzynarodowy),

•    czas trwania wypoczynku (urlopowy, weekendowy, codzienny),

•    porę roku, w jakiej dochodzi do przemieszczeń turystycznych (letni, zimowy),

•    wykorzystywany środek lokomocji (np. turystyka morska, zwana w języku angielskim cruise tourism),

•    charakter wyjazdu (np. turystyka objazdowa, zwana w języku angielskim Circuit tourism).

Z kolei W.W. Gaworecki [1998, 22-23] dzieli ruch turystyczny (turystykę) według: liczby uczestników, ich wieku, czasu pobytu, pory roku, rodzaju zakwaterowania, wykorzystywanych środków transportu, oddziaływania na bilans płatniczy kraju, rodzaju finansowania, zakresu oddziaływania urzędowego (turystyka swobodna i turystyka reglamentowana), aspektu socjologicznego, sposobu zorganizowania podróży oraz zachowania się turystów podczas podróży. Omawiając różne definicje ruchu turystycznego, ten sam autor [Gaworecki 1998, 19-20] stwierdza, że na gruncie nauk humanistycznych turystykę przyjęto traktować jako proces społeczny i wskazuje się na konieczność obserwacji skutków tego procesu, natomiast w naukach ekonomicznych są akcentowane głównie sprawy związane z przemieszczaniem się uczestników ruchu turystycznego, czasowością zmiany miejsca pobytu, niezarobko-wym charakterem turystyki oraz celami wyjazdów turystycznych. Wydaje się, że z punktu widzenia geografii turyzmu istotne są zarówno kwestie podnoszone przez nauki humanistyczne oraz ekonomię (biorąc za punkt wyjścia podział W.W. Gaworec-kiego), jak również wpływ ruchu turystycznego na środowisko przyrodnicze.

Zgodnie z aktualnymi poglądami na istotę ruchu turystycznego, szczególnie doniosłe znaczenie mają badania mające na celu poznanie potrzeb i motywacji, a dopiero potem zajmujące się zachowaniami turystów [Pearce, Stringer 1991; Przecławski 1979, Squire 1994]. Zdaniem S. Brittona [1991, 453]: „dążenia [ludzi w