skanuj0001 (473)

5. Międzynarodowe aspekty ochrony przyrody

5.1.    Początki międzynarodowej współpracy

5.2.    Międzynarodowe konwencje o zasięgu światowym

5.3.    Międzynarodowe porozumienia

5.4.    Międzynarodowe konwencje o zasięgu europejskim

5.5.    Światowe sieci obszarów chronionych

5.6.    Europejskie sieci obszarów chronionych

5.7.    Europejskie programy ochrony przyrody

5.8.    Światowe organizacje ochrony przyrody

5.9.    Europejskie organizacje ochrony przyrody

5.1. Początki międzynarodowej współpracy

Formalne porozumienia międzynarodowe zawierano już w starożytności, jednak do końca XIX wieku regulowały one sprawy niemal wyłącznie związane z funkcjonowaniem sojuszy obronnych lub efektami zbrojnych konfliktów, z czasem także z zasadami handlu i komunikacji, z reguły między dwoma sąsiadującymi państwami. Dopiero w XX wieku, wraz z utworzeniem Ligi Narodów (1919), zaczęła się rozwijać współpraca międzynarodowa o charakterze globalnym, której podstawowym celem było stworzenie polityczno-prawnych ram współdziałania państw na rzecz zachowania trwałego pokoju na świecie. Jego efektem było podpisanie w ciągu zaledwie kilkunastu lat niemal 250 umów międzynarodowych w kwestiach regulacji najrozmaitszych sporów i konfliktów, powstałych głównie na tle roszczeń terytorialnych. W pierwszych latach minionego stulecia tworzyły się także zręby współpracy międzynarodowej w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego, już wówczas bowiem dostrzeżono konieczność współdziałania państw w celu zahamowania procesu ubożenia naturalnych zasobów Ziemi.

Pierwsza

konwencja

międzynarodowa

Pierwszą wielostronną umową międzynarodową w dziedzinie ochrony przyrody była Konwencja o ochronie ptaków pożytecznych dla rolnictwa, podpisana w Paryżu 19 marca 1902 roku i ratyfikowana przez Polskę 30 lat później (Dz.U. 1932 Nr 67, poz. 625). Celem tej konwencji było zapobieganie stratom, które ponoszą rolnicy różnych krajów wskutek zabijania ptaków „pożytecznych”. Niewątpliwie przyczyniła się ona do rozwoju prawnych form ochrony gatunków dzikich zwierząt, głównie ptaków wędrownych, na terenie państw-sygnatariuszy. Niestety,