skanuj0002

Nauka swymi historycznymi korzeniami sięga starożytnej Grecji, Arabów, Majów-ale dopiero włoski renesans w XV wieku upowrzechnił wiedzę starożytnych Greków, zaś wynalazek prasy drukarskiej w 1439 r przez Gutenberga przyczynił się do upowszechnienia dział naukowych.

Nowożytna nauka powstała w wyniku głębokich przemian intelek alnych i społecznych w kulturze europejskiej. Jedni historycy przyjmują,że początkiem jej był wiek XII - XII, inni odnoszą jej początek do XVI- XVII wieku.

Ta nowożytna nauka - jak zapowiedział Franciszek Bacon -miała być "scientia activa et operativa " - jej celem miało być wyposażenie ludzkiego życia w taką wiedzę,która pozwoliłaby panować nad światem natury.

Podobnie Kartezjusz, wyodrębniał naukę jako wiedzę o naturze,zarówno tej zewnętrznej jal< i wiedzę o naturze własnego ciała i duszy.

Obaj zgodni byli co do głównej wartości nauki,która - ich zdaniem - winna łączyć funkcę poznawczą i użyteczną. Od czasów Kartezjusza i Bacona po dzień dzisiejszy utrwalony " consensus omnium " określa kryteria rozwoju nauki:

-    autonomia nauki i jej niezależność

-    nauka jako wartość niekwestionowana

-    obowiązkiem uczonego jest przede wszystkim głosić prawdę i tylko prawdę, niezależni^ od tego jakie ta prawda będzie miała konsekwencje, także dla samego głosiciela prawdy. Ten właśnie postulat został zaakceptowany i zinstytucjonalizowany

w kulturze europejskiej i - jest współcześnie respektowany,jako wartość uniwersalna.

Ale,nauka posiada wiele konsekwencji - dzięki nauce wiemy dziś jak wykorzystywać ludzkie umiejętności,ale nie wiemy jak kontrolować te umiejętności. Naukę można wykorzystywać dla czynienia dobra jak i zła, sama w sobie nauka nie zawiera instrukcji obsługi.

Jest Jak klucz w świątyni buddyjskiej na Hawajach,gdzie mnich buddyjski - przewodnik, do zwiedzających turystów mówi : " Każdy człowiek otrzymuje klucz do bram niebios,

•    —'    —W* '

ale - ostrzega - ten sam klucz otwńera także wrota piekieł"