skanuj0002 (508)

Okładka

mal.Tomasz Lach

Ilustracje

Lewinson

(ze zbiorów Muzeum ŻIH)

Teksty publikowane

Dzieci oskarżają, red. Maria Hochberg-Mariańska i Noe Griiss, (Kraków-Łódź-Warszawa 1947)

Teksty niepublikowane Archiwum ŻIH

Kołysanka Rodzynki i migdały w przekładzie Jerzego Ficowskiego

Wybór i opracowanie komputerowe Kazimierz Czarnota

Korekta

Urszula Dziekanowska

Niniejsza książka mogła się ukazać dzięki pomocy Spółki POL-ARGOS

Druk i oprawa Drukarnia „Plejada” Warszawa, ul. Dorodna 16 Nakład 3000 egz

ISBN 83-901-016-1-0

WSTĘP

U kołyski twojej złota kózka stoi.

Sprzedawała dzień cały i rodzynki i migdały, i fig dużo, i rodzynków, żebyś usnął już, mój synku.

— piosenkę tę śpiewały matki żydowskie swoim dzieciom.

... a potem już nie było Arki Noego, żeby je schronić na dalsze życie. Ocalić przed potopem hańby ludzkiej i zagłady. Tylko czasem trafiła się jakaś kryjówka — bunkier, szafa, ziemianka: dziecinne pokoje żydowskich dziewczynek i chłopców czasu wojny. Bywało, że z tego schowka wychodziły,żeby doznać upokorzeń, wstydu i nowych prześladowań. Ale też tylko dzięki ludzkiemu współczuciu mogły przetrwać.

Usta setek tysięcy dzieci żydowskich milczą na zawsze, a niektóre z tych nielicznych, które przeżyły, dają świadectwo prawdzie w niniejszej antologii.

Ciekawe, o czym szumią oliwkowe drzewa w Jerozolimie, na świętym wzgórzu Yad Vashem, na cmentarzu pamięci Holocaustu. Czy tylko o radości z uratowanego życia, czy może jednak o hańbie morderców? Czy tylko o wdzięczności ocalonych Żydów, czy może o podłości tych, którzy nie pomagali?