skanuj0003 (291)

7.6. Polimery ciekłokrystaliczne

udziału fazy segmentów sztywnych i giętkich. Gdy zawartość segmentów sztywnych wynosi więcej niż 40%, tworzą one fazę ciągłą, czemu towarzyszy zwiększenie twardości polimeru. W poliuretanach elastycznych udział segmentów giętkich wynosi 60-80% składu polimeru i stanowią one fazę ciągłą.

Poliuretany z polimerami akrylowymi, epoksydowymi, poliestrami lub kopolimerami butadien/styren tworzą układy wzajemnie przenikających się sieci (DPN). Laminaty hybrydowe z włóknem szklanym mają bardzo dużą wytrzymałość.

Poliuretany dobrze się przetwarzają metodą wtrysku, wtrysku reaktywnego (RIM i RRIM) oraz wytłaczania. Mogą być wzmacniane włóknem szklanym (długości 2—3 mm) oraz usieciowane.

Właściwości

Poliuretany termoplastyczne mają duży moduł sprężystości, stabilny w szerokim zakresie temperatur, doskonałą wytrzymałość na rozciąganie oraz wielokrotne zginanie, dobrą udamość w temp. od -50 do 80°C. Są odporne na hydrolizę oraz działanie różnych związków chemicznych, zwłaszcza na oleje i smary węglowodorowe. Dużą zaletą jest wyjątkowa odporność na ścieranie, rozdzieranie, jak również zdolność do tłumienia drgań. Wykazują dobre właściwości termoizolacyjne. Twardość poliuretanów ocenia się wg skali Shora A (60-98) i D (33-60).

Nazwy handlowe: Elastollan (BASF), Desmopan, Urepan, Yulkollan (Bayer) i in. Poliuretany w handlu znajdują się również w postaci surowców oligomeroli i izocyjanianów. Producentem większości systemów PUR w Polsce są Zakłady Chemiczne ORGANIKA-ZACHEM w Bydgoszczy i Zakłady Chemiczne ROKITA S.A. w Brzegu Dolnym.

Zastosowanie

Poliuretany mają wiele zastosowań, np. w przemyśle maszynowym są stosowane do wyrobu łożysk, kół zębatych, rolek odpornych na ścieranie (wałków przenośników), do wyrobu części maszyn przeznaczonych do pracy przy dużych obciążeniach oraz sit wibracyjnych do rozdziału minerałów, węgla itp. Stosowane jako tworzywa konstrukcyjne powinny mieć twardość wg skali Shora D ok. 60. Poliuretany są stosowane także w przemyśle obuwniczym (obuwie sportowe), meblowym (w formie tworzyw piankowych elastycznych i sztywnych).