to wyznaczyć kolejno 2frU, 3JO, 4JU. znajomość tych Aioiikftw obrotu umożliwia sporządzenie planu przemieszczeń obróconych (pełnego planu pokazanego na rysunku).
Z lokalizacji środków wynika, że tarcza 1 jest nieruchoma. Nadając możliwe przemieszczenie obrócone punktowi A (AA") i wykorzystując twierdzenia o ruchu płaskim dla tarcz, kolejno można wyznaczyć BB", CC", DD", HE" i FF"! Więź podporowa R (przerywana), ze względu na swój kierunek uniemożliwia realizację przemieszczenia FF" (możliwe przemieszczenie obrócono to przesunięcie poziome). Otrzymujemy zatem sprzeczność w możliwości ruchu punktu F; świadczy to o geometrycznej niezmienności schematu.
Nic jest to jedyny wariant dowodu geometrycznej niezmienności schematu przy tym podejściu, możliwe bowiem jest myślowe usunięcie innej więzi, podporowej lub wewnętrznej. Wniosek końcowy jest następujący: wobec zachowanego kryterium jakościowego geometrycznej niezmienności i spełnionego warunku ilościowego — układ jest statycznie wyznaczałny (izostatyczny).
Geometryczną niezmienność układu (po sprawdzeniu warunku ilościowego) można zbadać metodą analityczną. W tym celu dzielimy układ na zbiór tarcz izolowanych (4 tarcze, a w miejsce usuniętych więzi przyjmujemy stosowne niewiadome reakcje — R> H, Vt W i interakcje (siły wewnętrzne) — T, N, Z, M, S, 17, K, F.
Dla każdej tarczy możemy napisać 3 klasyczne (lub wariantowe) równania równowagi Otrzymujemy zatem układ 12 równań o 12 niewiadomych.
W celu zbadania geometrycznej niezmienności układu badamy wyznacznik przy niewiadomych.
Rozmiar zadania można zmniejszyć rozważając poniższy schemat obliczeniowy (jeden z możliwych).
Należy zwrócić uwagę, że w zadaniu tym nie ma możliwości niezależnego wyznaczenia wszystkich reakcji.
Należy je wyznaczyć łącznie z grupą interakcji (w tym przypadku T, N; po otwarciu komory otrzymujemy graf otwarty, co bardzo ułatwia obliczanie sił wewnętrznych) wykorzystując trzy warunki równowagi oraz 3 warunki konstrukcyjne:
guma rzutów wszystkich sil na oś X równa się zero (ZX = 0)
R+H-2-8 = 0,
suma rzutów wszystkich sił na oś Y równa się zero (£7 = 0)
V+W- 8 = 0,
Numa momentów wszystkich sił względem bieguna i równa się zero (£Af t m 0) 87+2*8*4—8*5 = 0,
siła w kierunku osi rj równa się zero (Pn = 0)
T-2/t/Ś+N- 1/V5-8-2/Vs = 0, moment gnący w punkcie 2 równa się zero (Af2 = 0)
moment gnący w punkcie 3 równa się zero (Af3 = 0)
- W-4+T-4+N-4S-1 = 0.
Macierzowy zapis układu równań ma postać A-W„+Ww = G,
gdzie
- wektor niewiadomych W„ = (R, H, V, W, T, N)T,
8’24’-^’0-
wektor wyrazów wolnych Wy
16,
macierz współczynników |
przy niewiadomych | ||||
'l 1 |
0 |
0 |
0 |
0 | |
0 0 |
1 |
1 |
0 |
0 | |
0 0 |
8 |
0 |
0 |
0 | |
A — |
0 0 |
0 |
0 |
2/y/5 |
1A/5 |
0 0 |
0 |
0 |
0 |
-4 | |
.0 0 |
0 |
-4 |
4 |
4 |
41