skanuj0013 (294)

34

Filmografia

1973 Working Models of Success (Działające modele kariery), dok. 1975 Four Women (Cztery kobiety), kr. m.

1977 Diary of cin African Nun (Dziennik afrykańskiej niani), kr. m. 1982 Illusions (Iluzje), kr. m.

1991 Daugters of Dust (Córki pyłu)

1991 Praise House (Dom pochwalny), kr. m.

1999 Funny Valentines (Zabawne Walentynki), TV

1999    Incognito, TV

2000    Love Song (Pieśń miłosna), TV

2002 The Rosa Parks Story (Historia Rosy Parkś), TV 2004 Brothers of the Borderland (Bracia z ziemi granicznej)

Alicja Helman

TRZY KOLORY WEDŁUG MIRY NAIR

Trzy kolory Miry Nair to biały, czarny i brązowy. Kolory ras, z którymi związane było jej życie Hinduski, żony Ugandyjczyka, pracującej w Stanach Zjednoczonych. Przechodząc z jednej do drugiej „strefy kolorystycznej" nie czuła się ostatecznie związana z żadną z nich - wykształciła w sobie nomadyczną tożsamość. Urodziła się 15 października 1957 roku w Bhubaneshar w Indiach, uczyła w irlandzkiej katolickiej szkole w Sirnli, studiowała na Uniwersytecie w New Delhi, grała w indyjskich teatrach. Mając 20 lat zaczęła studiować na Uniwersytecie Ha-rvardzkim, uzyskując dyplom w 1979 roku. Z Ugandą łączy się jej życie prywatne (mąż Ugandyjczyk, Nahmood Kampala, z którym ma syna Zohrana), ze Stanami Zjednoczonymi - zawodowe. Działalność na polu kina rozpoczęła od współpracy z Richardem Leacockiem i Davidem Pen-nebakerem. Choć jej sukcesy łączą się przede wszystkim z kinem fabularnym, ich podstawą była jednak szkoła dokumentu, od którego zaczęła samodzielną działalność realizatorska. W dalszej karierze zachowała specyficzną ostrość widzenia i dalekowzroczną przenikliwość charakteryzującą najwybitniejszych przedstawicieli tego gatunku. Sukces osiągnęła stosunkowo szybko. W 1979 roku zrobiła swój pierwszy dokument Jama Masjid Street Journal, w niecałe dziesięć lat później została produ-centką najważniejszych własnych filmów fabularnych, poczynając od Salaam Bombay (1988) a kończąc na Monsunowym weselu (Monsoon Wed-ding, 2001). Ten pierwszy, obsypany nagrodami i nominacjami, otworzył przed nią drogę pełnej swobody twórczej. Nie jest to w żadnym wypadku droga przez mękę kobiety - i to w dodatku kolorowej - która próbuje uzyskać status artystki, po czym zdobywać laury w świecie kina zdominowanego przez białych mężczyzn. Mirę Nair zawłaszczyły feministki, analizujące i interpretujące jej twórczość zgodnie z duchem postmodernistycznego feminizmu, wyrażającego postkolonialną podmiotowość przedstawicielek Trzeciego Świata. Nie pasuje do niej jednak klucz twórczości marginalizowanej, niszowej, czy też w jakikolwiek sposób dyskryminowanej. To z pewnością kino niezależnie, ale równocześnie nie wolne od serwitutów wynikających z chęci zaistnienia w głównym nurcie. Nie jako kobieta, nie jako Azjatka, tout court jako ar-