20 -
U psów czerwonych i brązowych genotyp wyraża 3ię w barwie w większym stopniu niż u czarnych, a Jednocześnie barwy pojwiające się w miocie dają więcej wskazówek co do genotypów rodziców. Czerwone psy muszą mieó genotyp BBee lub Bbee - złotą szczenię po obojgu czerwonych rodzicach wykazuje, że oboje rodzice byli Bbee* Gdy z takiego kojarzenia uzyska się tylko czerwone potomstwo nie świadczy to, te któreś z rodziców nie ma genu b, jedynie kojarzenie z żółtym lub czerwonym psem, o którym wiadomo, że jest Bbee, mogł«— by ujawnić, które z rodziców jest heterozygotą.
g/ Krzyżowanie równoległe
Genotyp żółtego psa nie budzi żadnych wątpliwości dlatego najlepiej go używać do krzyżówek testowych* Jednak w wielu rasach ten kolor psa nie występuje gdyż hodowcy wyeliminowali go przez selekcję* Niemniej o genotypie danego psa można dużo powiedzieć gdy zastosujemy tzw, krzyżowanie testowe /j*t*krzyżowanie osobnika o nieznanym genotypie z dwoma lub więcej osobnikami najlepiej różnymi/*
Jeśli czarnego psa skojarzy się z czarnymi samicami i uzyska się wyłącznie czarne potomstwo o jego genotypie można tylko powiedzieć, że ma gen B i B* Jeśli tego psa skojarzy się z czerwoną samicą i spłodzi on czerwone szczenięta, wiadomo, że w genotypie ma Be /ale może mieć BB lub Bb/* Natomiast gdy z kojarzeń tego psa z czerwoną, brązową lub żółtą suką i uzyska się brązowe lub żółte szczenięta pies musi mieć Bb*
Jeżeli 2 lub 3 mioty potomstwa czarnego samca z czerwonymi samicami dadzą 8 lub 10 wyłącznie czarnych szczeniąt wszystko przemawia za tym, że czarny samiec ma w genotypie BB*
6* MUTACJB
Często się zdarza, że w dużym stadzie zwierząt urodzą się osobniki odmienne pod pewnymi względami od pozostałych* Odmienność ta może dotyczyć różnych cech np* odmiennego ubarwienia* Zmiany te mają charakter dziedziczny, co oznacza, że zwierzęta o zmienionych cechach przekazują je swemu potomstwu* Te nowe cechy dziedziczą się zgodnie z prawami Uendla* Nagle pojawiające się zmiany dziedziczne cech nazywamy mutacjami.
Mutacje w przyrodzie powstają samorzutnie i często trudno określić przyczyny ich powstania.
Wiadomo tylko, że wiele czynników fizycznych i chemicznych me działanie tzw. mutagenne /np. promieniowanie jonizujące, promienie Z itp./.
Te drastycznie działające mutageny mogą wywoływać zmiany informacji genetycznej komórki. Ogólnie mówiąc mutacje są uszkodzeniem zapisu genetycznego.
Jeżeli mutacji ulegnie komórka somatyczna, mutacja taka jest nie— dziedziczna, gdyż zmianie ulega tylko część komórek ciała.
Mutacja w gametach lub w komórkach, z których one powstają przenoszona jest na potomstwo. Osobnik powstały z połączenia zanitowanych gamet będzie miał w każdej komórce ciała zniekształcony zapis genetyczny, co ujawni się fenotypowo. Nowe powstałe w wyniku takiej mutacji cechy stają się dziedziczne.
Bodzaje mutacji
a/ Mutacje genomu
Jest to mutacja w obrębie całego genomu /genom * haploidaŁnej liczbie chromosomów - po 1 z każdej pary/*
Diploidalny organizm posiada dwa genomy - jeden od ojca, drugi od matki* mutacje genomu jako całość polega na naruszeniu prawidłowej liczby chromosomów.
Występuje wtedy nadmiar lub brak jakiegoś chromosomu /np.1 lub 3 chromosomy zamiast 2 /. Takie mutacje mają zdecydowanie niekorzystny wpływ szczególnie w świecie zwierząt.
b/ Mutacje chromosomu
- następuje zmiana w budowie chromosomu np. utrata odcinka chromosomu, zdwojenie jakiegoś fragmentu lub przemieszczenie odcinka chromosomu obcego na inny. Mutacje takie mogą występować u zwierząt i w większości wypadków wywołują niekorzystne dla organizmu zmiany.
o/ Mutacje genowe
- zmiany dotyczą pojedynczego genu. Są to tzw. mutacje punktowe /zmiana w budowie DNA/. Zmiany te, wydawałyby się, że nieistotne, ale one właśnie na poziomie molekularnej doprowadzają do zmian często istotnych dla całego organizmu.