Siedliska borowe ogólnie można scharakteryzować jako ubogie, o glebach silnie kwaśnych (niskim stopniu nasycenia zasadami), na ogól powstałe z piasków lub torfów wysokich w stanie zbliżonym do naturalnego lub słabo zmienionych, z sosną jako głównym gatunkiem lasotwórczym.
Bór suchy Bs
Siedliska skrajnie ubogie i suche, na które nie ma wpływu woda gruntowa, często występująca dopiero na głębokości 4 m. Ten typ siedliska występuje w krainach I—VI, a jego udział w ogólnej powierzchni lasów wynosi 0,7% (1,9% w Krainie III Wielkopolsko-Pomorskiej do 0,2% w Krainie II Mazursko--Podlaskiej). Przeważają gleby słabo wykształcone, wytworzone z piasków luźnych. Najczęściej są to piaski wydmowe, a w pasie nadmorskim piaski wydm nadmorskich.
Typ lasu: sosnowy bór suchy we wszystkich wymienionych krainach z odmianami: śródlądową, nadmorską lub kontynentalną.
Gatunek główny: So IV-V bonitacji.
Gatunki domieszkowe: Brz.
Podszyt: jałowiec (pojedynczo), jarzębina, sosna, brzoza.
Gatunki typowe runa w krainach: |
1 II III IV V VI |
Chrobotek leśny Cladonia silvatica |
++++++ |
Chrobotek reniferowy Cladonia rangiferina |
++++++ |
Chrobotek widlasty Cladonia furcata |
++++++ |
Porost islandzki Celraria islandlca |
++++++ |
Widłoząb miotłowy Dicranum scoparium |
++++++ |
Wrzos zwyczajny Calluna vulgaris |
++++++ |
Rzęsik pospolity Ptilidium ciliare |
+ |
Siedliska terenów nizinnych
Szczotlicha siwa Corynephorus canescens Macierzanka piaskowa Thymus serpyiium |
+ + + + + + + + |
Borówka brusznica Vaccinium vitis-idaea |
++++++ |
Mącznica lekarska Arctostaphyios uva-ursi |
+ + |
Rokietnik pospolity Entodon schreberi |
+ + + + + |
Pszeniec zwyczajny Melampyrum pratense |
+ + + |
Trzcinnik piaskowy Calamagrostis epigeios |
+ + + + + |
Kostrzewa owcza Festuca ovina |
+ + + |
Turzyca wrzosowiskowa Carex ericetorum |
+ + + |
Jastrzębiec kosmaczek Hieracium piloseiia |
+ |
Szczaw polny Rumex acetosella |
+ + |
Modrzaczek siny Leucobryum glaucum | |
Pomocnik baldaszkowy Chimaphila umbellata |
+ + |
Bór świeży Bśw
Siedliska ubogie, bez wyraźnego wpływu wody gruntowej lub z bardzo słabym jej wpływem. Gleby bielicowe wytworzone z piasków różnego pochodzenia. Głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna nieco wyższej bonitacji niż poprzednio. Siedlisko to występuje w krainach I—VI oraz w Krainie Karpackiej na znikomych powierzchniach (0,1%). W kraju siedliska Bśw zajmują prawie 30% (od 48,3% w Krainie Wielkopolsko-Pomorskiej do 18,5% w Krainie Bałtyckiej).
Typ lasu: sosnowy bór świeży - w zależności od krainy i klimatu w różnych odmianach - suboceaniczny, subkonty-nentalny, nadmorski bór bażynowy, subatlantycki, subkonty-nentalny.
Gatunek główny: So bonitacji II, miejscami III, ale też i IV. Gatunek domieszkowy: głównie Brz.
Podrost: sosna, brzoza.
Podszyt: sosna, brzoza, jarzębina, jałowiec, osika, czasem kruszyna, świerk, dąb bezszypułkowy.
Gatunki runa różniące Bśw od Bs w krainach: I II III IV V VI
Borówka czernica vaccinium myrtiiius + + + + + +
Gajnik lśniący Hylocomium splendens + + + + + +