Charakter i przebieg poszczególnych procesów transportowych w handlu zagranicznym jest zróżnicowany; można powiedzieć, iż każdy z nich ma swój indywidualny charakter. Na jego zróżnicowanie mają wpływ takie czynniki, jak:
• przedmiot przewozu, czyli ładunek - jego rodzaj, ilość, wymiary i właściwości (np. wysokowartośdowy, ponadgabarytowy czy niebezpieczny),
• warunki, na jakich zawarty został kontrakt, czyli ustalenia dotyczące: podziału gestii transportowej, wyboru gałęzi transportu, terminu dostawy, rozłożenia dostaw w czasie, wielkości poszczególnych partii ładunkowych, kosztów transportu, niezbędnych dokumentów transportowych i handlowych, miejsc załadunku i wyładunku, zabezpieczenia odpowiednich atestów i zaświadczeń, zorganizowania kontroli celnej, użycia jednostek ładunkowych,
• lokalizacja miejsc dostawy i odbioru, wyznaczająca trasę dostawy (zupełnie różną w relacji Warszawa - Berlin bądź Warszawa - Tbilisi),
? sposób przewozu oraz gałąź transportu - przebieg procesu transportowego jest różny w przewozach morskich, lotniczych czy lądowych, przy przewozach ładunków całopojazdowych i zbiorowych, masowych i drobnicowych itd.,
• liczba podmiotów zaangażowanych w proces transportowy i zakres świadczonych przez nich usług,
• uwarunkowania formalnoprawne, wynikające z przepisów prawa krajowego i międzynarodowego, przyjętych zwyczajów i procedur, specyfiki rynków lokalnych.
Jak z powyższego wynika, proces transportowy w handlu zagranicznym nie jest zjawiskiem jednolitym, o sztywnych ramach, precyzujących jego zasięg i strukturę. Choć procesy transportowe mają charakter powtarzalny i w wielu przypadkach istnieją między nimi podobieństwa, to jednak żaden z nich nie jest analogiczny do poprzedniego. Tę zmienność i specyfikę należy zawsze mieć na uwadze, bowiem z niej wynika konieczność indywidualnego rozpatrywania każdej potrzeby transportowej i sposobu jej zrealizowania.
Każdy proces transportowy powinien spełnić cztery podstawowe wymogi stawiane przez klientów. Są to:
• terminowość - priorytetową kwestią, stawianą przez odbiorcę, jest dostarczenie mu ładunku w określonym czasie. W gruncie rzeczy nie ma znaczenia fakt, czy towar zostanie wysłany barką czy samolotem, chodzi o to, aby dotarł do odbiorcy w ściśle określonym terminie;
• pewność - w związku z powyższym, posiadacz gestii transportowej musi być przekonany, że realizacja procesu transportowego nie napotka przeszkód, które uniemożliwią mu dostarczenie towaru odbiorcy na czas;
• bezpieczeństwo - dla przemieszczenia określonego rodzaju ładunku muszą
być wykorzystane takie środki i urządzenia, które zabezpieczą go przed uszkodzeniem lub utratą, a wykonawcy poszczególnych usług dołożą w tym celu odpowiednich starań; -
174