ZARYS WIEDZY O TURYSTYCE
Wykres 6. Wpływy z tytułu przyjazdów cudzoziemców do Polski wraz z prognozą do 2013 roku
(mld USD) b juryści ■ Odwiedzający jednodniowi
Źródło: GUS, prognozy Instytutu Turystyki -J. Łaciak (VI2009).
Przez sezonowość w turystyce należy rozumieć względnie stały, cykliczny rozkład wielkości ruchu turystycznego w określonej jednostce czasu. Zwykle mówi się o sezonowości w skali roku, ale może być też sezonowość w skali pór roku, miesiąca, tygodnia, a nawet dnia. W wielu ośrodkach turystycznych wyróżnia się sezon wysoki, średni i niski. Takie podziały są stosowane w ośrodkach i regionach o dużym natężeniu ruchu turystycznego.
Sezonowość w turystyce jest jednym z najważniejszych zagadnień decydujących o ekonomicznych efektach gospodarki turystycznej. W niektórych regionach świata sprawia ona wiele kłopotów, utrudnia funkcjonowanie rynku turystycznego. Jednym z najważniejszych czynników decydujących o powstawaniu sezonowości jest klimat. Powoduje on, iż w różnych okresach klimatycznych mogą być uprawiane tylko niektóre formy turystyki. Czynniki klimatyczne powodują powstawanie, w zależności od szerokości geograficznej, kilku sezonów turystycznych w ciągu roku. Poza klimatem na sezonowość mają wpływ również nakazy i decyzje administracyjne związane z wakacjami i feriami. W niektórych krajach wakacje letnie rozpoczynają się i kończą w różnych okresach roku. Dobrym rozwiązaniem jest rozłożenie ferii zimowych w różnych okresach roku według województw. W pewnym stopniu mogą decydować także przyzwyczajenia, nawyki i tradycje ludności przywykłej do spędzania urlopów w określonej porze roku. W ograniczonym stopniu na sezonowość wpływa również rodzaj bazy noclegowej. Szczególnie jej brak powoduje koncentrację przyjazdów tylko w wybranych okresach roku. Rzeczą oczywistą jest także wpływ rodzajów turystyki na sezonowość jej uprawiania, chociaż jest to związane również z wpływem klimatu.
Sezonowość można rozpatrywać pod kątem plusów i minusów wynikających dla branży turystycznej. Generalnie sezonowość odbierana jest jako zjawisko niekorzystne. Podczas znacznego natężenia ruchu turystycznego dochodzi do przeciążenia sieci usług. Między innymi wydłuża się czas oczekiwania na usługi gastronomiczne, transportowe i pozostałej infrastruktury. Pojawiają się oczywiste dysfunkcje, takie jak degradacja środowiska przyrodniczego,