48 1. Mawwt ni^cfai «tełioat(rti-
48 1. Mawwt ni^cfai «tełioat(rti-
-eu«2JlH1.0,7577
X
2M
IM
■miAOi •
Oznacza to, że na I g MgjPA przypada 0,7577 g MgCO>
Szczególne znaczenie mają mnożniki analityczne w analizie wagowej. Pozwalają one obliczyć masę oznaczanego pierwiastka lub związku chemicznego (g), jeśli zna się masę suchego lub wyprażonego osadu, stanowiącego inny związek tego pierwiastka, o ściśle określonym składzie stech i o metrycznym.
Przykład 1
Mangan wytrącono z roztworu w postaci M11O2 aq i wyprażono w temp. 1000°C do MnjO«. Obliczyć mnożnik analityczny.
Rozwiązanie
1 mol Mn30« odpowiada 3 molom Mn t 228,79 g - 3-54,93
1 - x
= 0,7203
3-54,93
228,79
Jeżeli waga MnjO* wynosiła przykładowo 5,8431 g, to ilość manganu w nim
zawarta jest 5,8431 -0,7203 - 4,2087 g.
* ••
Przykład 2
Obliczyć mnożnik analityczny dla SO/-, jeśli te jony wytrącono z roztworu, a nastanie po wyprażeniu zważono w postaci BaS04.
Rozwiązanie
1 mol BaS04 - 1 mol S04*~ • pMH - 96,06g 1 - x
x - 0,4115
2-5.2. StecbioDitrycue równanie reakcji
Nazwa stechiometria pochodzi od greckich słów stoicheion - składnik ? metreo - mierzę. Gdy substancje chemiczne reagują ze sobą, fakt ten możemy zapisać w postaci równania reakcji chemicznej. Aby ułożyć równanie, należy - .. £-atów oraz produktów reakcji. z :ria
masy liczby atomów poszczególnych pierwiastków muszą, być jednakowe po obu stronach reakcji. Aby ten warunek był spełniony, należy dobrać współczynniki określające liczbę cząsteczek substratów i produktów biorących udział w reakcji. Reakcjo chemiczno można podzielić ogólnie na dwa rodzaje:
1) przebiegające bez zmiany stopnia utlenienia pierwiastka lub jonu,
2) reakcje, w których zachodzi wymiana eiektronów między substrataml i związane z tym zmiany stopni utlenienia.
Dobór współczynników do reakcji obu rodzajów został omówiony w rozdziale 3 niniejszego skryptu. W tym miejscu zwrócimy uwagę na zapis równań reakcji chemicznych:
a) cząsteczkowy,
b) jonowy.
Reakcje, które nie przebiegają w środowisku wodnym, można zapisać w postaci cząsteczkowej: np. termiczny rozkład MgCOj = MgO + CO* redukcja PeA 2Fe*Oj + 3C = 4Fe + 3CO*
synteza ZnS Zn+■S ■ ZnS
Reakcje, które przebiegają w środowisku wodnym, można zapisać w postaci jonowej oraz cząsteczkowej:
1. NaCl + AgN03 = AgClj + NatyOj
a) Cr + Ag+ * AgCIJ.
2.2KMn04 + 10FeSO4 + 8H2S04"2MnS04 + 5VeJ{SOĄ)i + K2S04 + 8H*0
b) Mn04“ + 5Fe2+ + 8H" - Mn2ł + 5 Fe3’ + 4H20
3. Zn(N03>2 + Ka[Hg(SCN).J - Zn[Hg(SCN).*H + 2KNOj
c) Zn2+ + [Hg(SCN)f“ - Zn(Hg(SCN)4]l 4.2FeClj + SnCl2 = 2FeClJ + SnCl4
— d) 2Fe3* + Sn2+ - 2Fe2+ + Sn4* ^
Reakcje a + d są napisane w postaci jonowej. Należy zwrócić uwagę, że w takim zapisie, oprócz zgodności ilości jonów pierwiastka po stronie substratów i produktów, musi występować zgodność sumy ładunków jonów. I tak w przykładzie 2 b ilość ładunków- po lewej stronie równania wynosi: v-i) + 5*(+2) +8 • +17 i po prawej stronie również: (+2) + 5*(+3) - +17.