skanuj002

14 Daniela Becelewska

-    występuje samodzielnie lub w powiązaniu z innymi formami wsparcia,

-    skierowane na sferę emocjonalną osoby wspieranej (znajdującej się w trudnej dla siebie sytuacji) lub poznawczo-emocjonalno-motywa-cyjną,

-    zachodzi w relacji wzajemnych (bezpośrednich) kontaktów interpersonalnych,

-    zainicjowane przez jedną ze stron (pomagacza, grupę lub samą osobę wymagającą takiego wsparcia),

-    ma na celu dowartościowanie (doraźne lub długofalowe) osoby wspieranej oraz podniesienie jej samopoczucia.

Tak zdefiniowane wsparcie emocjonalne będzie tematem naszych dalszych rozważań. W takim też ujęciu semantycznym będziemy się nim posługiwać dalej.

Jakie zatem jest społeczne znaczenia wsparcia emocjonalnego? Odpowiadając na to pytanie podsumujmy to, co dotychczas powiedziano o wsparciu emocjonalnym.

Wsparcie emocjonalne jest elementem wsparcia społecznego lub jednym z wybranych działań pomocowych wobec osób wymagających takiego wsparcia.

^x Wsparcie emocjonalne polega na umożliwieniu danej osobie:

-    wyrażania swoich emocji, problemów, rozterek, słabości, opinii, planów (przez aktywne wysłuchanie jej),

-    udzielaniu pomocy w klaryfikacji i nazwaniu jej problemów (jeśli nic jest ona w stanie sama tego dokonać),

-    podtrzymaniu emocjonalnym przez znaczącą dla niej osobę (aby poczuła, że jest ktoś, dla kogo jej problemy są ważne),

-    umocnieniu w podjętych postanowieniach (jeśli przeżywa takie rozterki),

-    zaktywizowaniu jej do działania (aby pobudzić do dalszych działań samorealizacyjnych).

Wsparcie emocjonalne nie polega natomiast na:

-    ingerencji w psychikę danej jednostki,

-    narzucaniu jej własnych poglądów (których nie jest ona w tym stanie przyjąć czy zaakceptować),

-    ocenianiu osoby wspieranej (nie po to przecież do nas przyszła),

-    udzielaniu jej rad (gdy ona chce tylko z nami porozmawiać lub się tylko wyżalić),

-    sugerowaniu jej naszego sposobu rozwiązania danej sytuacji (często w danym momencie sprzecznego z odczuciami klienta), jeśli ta osoba tego od nas nic oczekuje,

-    nakłanianiu klienta (szczególnie, gdy nie jest on na to jeszcze gotowy) do realizacji zaplanowanych przez pomagacza działań.

Wspieranie bowiem nic ma na celu zmiany cech osobowości klienta (jak np. inne typy pomocy psychologicznej), lecz podtrzymywanie psychologiczne (np. przed dalszym obniżaniem się nastroju, spadkiem aktywności, załamaniem, inercją, utratą wiary, nadziei, poddawaniem się, uleganiem itp.).

Celem wsparcia emocjonalnego jest zatem udzielenie pomocy osobom przeżywającym chwilowe lub dłużej trwające problemy emocjonalne, związane z niemożnością zaspokojenia swoich potrzeb, podjęciem decyzji, przezwyciężeniem trudności, radzeniem sobie ze stresem dnia codziennego, uporaniem się z silnie przeżywanymi uczuciami, odczuwaną ambiwalencją, dyskomfortem zdrowotnym, cierpieniem somatycznym, rozterkami duchowymi, własną samooceną oraz psychologiczną, czy społeczną oceną dostrzeganych zjawisk.

Te problemy, pojawiające się nagle lub narastając stopniowo, są bowiem przyczyną ewidentnych trudności emocjonalnych danej jednostki w normalnym funkcjonowaniu: osobistym, zawodowym, towarzyskim, społecznym. Dlatego też stają się bezpośrednim powodem poszukiwania lub konieczności zaoferowania jej takiej pomocy (o czym będzie jeszcze mowa).

Interakcja wsparcia emocjonalnego zajdzie zatem wówczas, gdy osoba potrzebująca wsparcia:

-    sama zwróci się do kogoś, kto może jej udzielić takiego wsparcia, lub też gdy

-    pomagacz dostrzeże osobę wymagającą takiej pomocy i zainicjuje ją.

Należy tu zaznaczyć, iż osoba wymagająca wsparcia, zwracając się do kogoś o pomoc, suponuje jego moc, życzliwą umiejętność słuchania oraz bezinteresowną potrzebę niesienia pomocy. Dlatego to zwraca się ona o wsparcie do wybranej przez siebie osoby (tzn. sama je ini-