43) Rp.
Kalii hypermanganici Glyceroli aa 2,0
Aąuae ad 40,0
M. f. susp.
Nie należy łączyć w jednej postaci leku substancji o działaniu redukującym i utleniającym. Poprawiona recepta nie powinna zawierać glicerolu.
II. f. Reakcje hydrolizy - przykłady recept:
Reakcje hydrolizy nie są widoczne nieuzbrojonym okiem, a ulegają im w środowisku wodnym: estry (atropina, skopolamina, prokaina, kokaina, nitrogliceryna i aspiryna), amidy (chloramfenikol, ergometryna), ureidy (pochodne kwasu barbiturowego), sulfonamidy, laktamy (penicylina), organiczne halogenki, glikozydy nasercowe.
O szybkości tych reakcji decyduje stężenie substancji oraz stała szybkości hydrolizy, która zależy od pH i temperatury, np. benzylopenicy lina jest najtrwalsza w roztworze o pH=5, a ulega hydrolizie pod wpływem jonów metali, środowiska bardzo kwaśnego i zasadowego.
Procaini hydrochloridi |
0,02 |
Sulfacetamidi |
1,0 |
Aquae dest. ad |
10,0 |
M. f. gutt. opht. | |
W recepcie tej zachodzi hydroliza chlorowodorku prokainy w środowisku zasadowym, pochodzącym od sulfacetamidu. Należy, zgodnie z regułami dotyczącymi kropli ocznych, | |
sporządzić dwa oddzielne roztwory. | |
45) Rp. | |
Penicillini crist. |
100 000 j. m. |
Atropini sulfatis |
0,025 |
Aąuae |
10,0 |
M. f. gutt.
Penicylina ulega hydrolizie w roztworach kwaśnych (siarczan atropiny zakwasza roztwór) i zasadowych, a także pod wpływem jonów metali (np. jonów cynku). Należy sporządzić dwa odrębne roztwory.
II. g. Inaktywacja pepsyny - przykłady recept:
Do niezgodności chemicznych należy również inaktywacja pepsyny. Denaturacja pepsyny może nastąpić pod wpływem etanolu, garbników, stężonych kwasów i zasad, a także wysokiej temperatury.
Aby białko, jakim jest pepsyna nie uległo inaktywacji, stężenie czystego kwasu solnego w „miksturze pepsynowej” nie powinno przekraczać 0,5%. Pepsyna należy do substancji trudno rozpuszczalnych w wodzie. Jej roztwory wodne są opalizujące, nieprzezroczyste.
Mikstura pepsynowa wg Receptarium Polonicum (R.P.*):
46) Rp.
Pepsini |
5,0 |
Acidi hydrochlor. dii. |
2,0 |
Trae Aurantii |
5,0 |
Aąuae ad |
200,0 |
M. f. sol.
D. S. 3 x dziennie łyżkę stołową przed jedzeniem.
Etykietka „Przed użyciem wstrząsnąć”
* R.P. - Receptarium Polonicum, zbiór przepisów na leki recepturowe dla użytku Irkur/y i aptekarzy, opracował mgr W. W. Głowacki, Warszawa, 1947r.
47) Rp.
Pepsini 1,0
Acidi muriatici dii. 7,0
S. 20 kropli na pół szklanki wody przed jedzeniem masa leku 8 g
Zawartość czystego HC1 0,7g, czyli 8,75%.
1 Og - 1 OOg roztworu 0,7g - 8g roztworu 0,5g - 1 OOg roztworu
x - 7g x - lOOg 0,7g - xg
x = 0,7g x = 8,75(%) x = 140g
Poprawa tego typu recept polega np. na zwiększaniu masy leku, przez dodatek wody, tak aby stężenie kwasu solnego nie przekraczało 0,5%. W powyższej recepcie masa leku powinna wynosić 140 g (140-8g = 132g wody). Trzeba wówczas dokonać również zmiany
70