224 8. Zmiany w środowisku społecznym i przyrodniczym pod wpływem turystyki 8. Zmiany w środowisku spofeczap|
Okazuje się, że na stosunki wodne duży wpływ mają również obiekty, takie jak pola golfowe. Badania przeprowadzone we Francji dowiodły, że są one przyczyną nadmiernego zanieczyszczenia gleby i wód podziemnych nawozami sztucznymi, które są stosowane w celu zachowania odpowiedniej jakości przez porastającą je trawę [Desse, Meur-Ferec 1994; Meur i in. 1991]. Duże znaczenie w badaniach geograficznych powinno mieć określenie odporności środowiska przyrodniczego pod kątem użytkowania turystycznego. Temu celowi służyły m.in. badania A.S. Kostrowickiego [1970, 1981], który zajmował się oceną obciążenia granicznego runa (naturalnej chłonności terenu) i określił odporność roślin na uszkodzenia wskutek nadmiernego ruchu turystycznego.
Tabela 47. Maksymalne wskaźniki jednorazowej pojemności turystycznej obszarów wypoczynkowych w Polsce
Rodzaj obszarów |
Maksymalny wskaźnik pojemności turystycznej w okresie letnim (osób/km linii brzegowej) |
Pojemność zimowa (w % pojemności letniej) |
Nadmorskie |
1000-1500 lub 300-800 |
- |
Pojezierne |
100-150 |
2040 |
Nizinne |
80-120 |
- |
Wyżynne |
100-150 |
30-50 |
Górskie |
120-200 |
5080 |
Źródło: T. Lijewski i in. [1985].
Problem ten interesował również A.A. Marsza [1972], który prowadził badania nad określeniem pojemności rekreacyjnej ośrodków położonych nad zbiornikami wodnymi w nizinnej części Polski. Obok kwestii degradacji szaty roślinnej (autor prowadził badania pod kątem jej wygniatania, wydeptywania, wypalania, rozjeżdżania samochodami oraz szkód wywołanych usuwaniem wyższych pięter roślinności), A.A. Marsz zajmował się problemem zaśmiecania terenu, zanieczyszczaniem wód (powierzchniowych i podziemnych), zanieczyszczaniem atmosfery oraz działalnością powodującą wzmożone procesy erozyjne. W celu obliczenia pojemności rekreacyjnej danego obszaru, zaproponował kilka metod badawczych (nazywając je wskaźnikowymi, intuicyjnymi i fitosocjologicznymi), a następnie zajął się obliczaniem odporności runa na deptanie. W wykorzystanym przez niego wzo-
rze zawarte zostały wskaźniki roślinne o danej odporności pomych i o małej odporność] z punktu widzenia badanego
1965
Ryc. 24. Użytkowanie ziemi w Pan użytkowaniu ziemi w miejscowości |
Tabela 48. Średnie wartości obciążenia granicznego dla zbiorowisk roślinnych w środkowej Polsce
Zbiorowisko |
Liczba osób na 1 hektar |
Bór suchy |
36 |
Bór świeży |
50-90 |
Grądy |
31-65 |
Łęgi |
23-52 |
Łąki świeże |
124-196 |
Pastwiska i murawy świeże |
około 300 |
Źródło: A.S. Kostrowicki [1970].