skanuj0044 (25)

Roślinność siedlisk leśnych

86

Topola czarna, soKora (Tpcz)

Populus nigra L. •

Rodzina: wierzbo watę Sahcaceae

Gatunek rzadki, występujący podobnie jak topola biała w dolinach większych rzek jak też na Podkarpaciu w dolinach dopływów Wisły. Jest elementem tworzącym drzewostany na siedliskach lasów łęgowych. Niektóre obserwacje wykazują, że topola czarna ma mniejsze wymagania siedliskowe niż topole euroamerykańskie (Jaworski 1995). Drzewo osiąga wysokość do 30 m, grubość 2 m, żyje ponad 100 lat (Amman 1994). Pędy w stanie bezlistnym żółtawe, z pąkami skrętoległymi, spiczastymi, jasnobrązowymi, kulistymi, w trakcie rozwoju wydzielającymi balsamiczny zapach. Liście skrętoległe, okrągławotrójkątne na spłaszczonym ogonku, żywo zielone. Kwiaty rozdzielnopłciowe. Męskie zwisające, grubowalcowate z purpurowymi pylnikami. Żeńskie mniejsze i cieńsze, z żółtymi znamionami. Nasiona pokryte śnieżnobiałym puchem w grubych, spiczastych torebkach z ogonkami. Kwitnienie przypada na marzec i kwiecień, nasiona dojrzewają w czerwcu.

Topola osika (Os)

Populus trem u la L.

Rodzina: wierzbowate Sahcaceae

<®> Występuje na terenie całego kraju jako gatunek domieszkowy. Spotykana na niżu, zarówno na siedliskach borów mieszanych jak i lasów mieszanych świeżych, wilgotnych oraz lasów świeżych wilgotnych, a nawet w lasach łęgowych w górach i na terenach wyżynnych na siedliskach lasów i borów mieszanych. Najlepsze efekty hodowlane daje na glebach świeżych, gliniasto-piaszczystych, bogatych w składniki mineralne. Osiąga wysokość do 30 m, rzadko więcej. Dożywa na ogół 80-100 lat. System korzeniowy płytki. Pień pełny. Korona świetlista. Kora żółtawoszara, z wiekiem spękana. Pędy w stanie bezlistnym z pąkami ułożonymi spiralnie, spiczastymi, na ogól lepkimi, żóltobrązowymi. Pąki kwiatowe wyraźnie większe od liściowych. Liście skrętolegle, prawie okrągłe, karbowanoząbkowane, nagie, na długich, cienkich, spłaszczonych ogonkach, co powoduje przy najmniejszym powiewie wiatru drżenie liści. Kwiaty rozdzielnopłciowe w formie zwisających dużych kotek. Żeńskie nieco cieńsze. Zarówno znamiona, jak i pylniki karminowo-czerwone. Kwitnie w marcu i kwietniu przed rozwojem liści. Nasiona w wąskiej torebce, małe, żółte, zaopatrzone w biały puch, dojrzewają pod koniec maja. Tylko przez bardzo krótki okres zachowują zdolność kiełkowania. Osika trudno rozmnaża się z nasion.

Topola szara (Tpsz)

Populus canescens (Ait.) Sm.

Rodzina: wierzbowate Sahcaceae

(Jo?) Mieszaniec topoli białej i osiki (Jaworski 1995). W Polsce towarzyszy topoli białej w dolinach głównych rzek na niżu oraz na Podkarpaciu (Bugała 1973). Zajmuje siedliska łęgowe i stanowi gatunek domieszkowy. Drzewo średniej wielkości, do 20 m, czasami więcej. Liście skrętolegle, podobne do krótkopędowych liści topoli białej, ale od spodu filcowato owłosione. Kwiaty podobne do topoli białej. Kwitnie w marcu i kwietniu. Rozmnaża się głównie przez odrosły korzeniowe.

Wiąz górski, brzost (Bst)

Ulmus montana With., U. glabra Huds., U. scabra Mili. Rodzina: wiązowate Ulmacoae

Występuje nielicznie na terenie całego kraju. W górach sięga nawet 1300 m n.p.m. Gatunek domieszkowy na terenach lasów świeżych i lasów wilgotnych oraz na siedliskach łęgowych. Najlepsze warunki rozwoju znajduje na żyznych siedliskach wyżynnych i częściowo górskich. Dorasta do 30 m. Intensywnie przyrasta do 60 roku życia. Gatunek stosunkowo