skanuj0052 (45)

6. Wartości 262

przyrodnicze Polski - stan, zagrożenia i ochrona

rzeki. Naturalne piękno pienińskich krajobrazów splata się harmonijnie z odwieczną aktywnością ludzką, dzięki której powstały śródleśne polany ekstensywnie użytkowane jako łąki lub pastwiska, z niezwykłym bogactwem gatunków roślin i owadów, a także ruiny wielkich niegdyś zamków: Niedzica, Czorsztyn i Zamek Pieniński, które można podziwiać przy okazji spływu Dunajcem.

Ochrona

krajobrazów

Karpat

Krajobrazy Karpat doczekały się stosunkowo gęstej sieci obszarów podlegających ochronie prawnej. Składają się na nią parki narodowe: Tatrzański PN, Babiogórski PN, Magurski PN, Gorczański PN, Bieszczadzki PN i Pieniński PN, parki krajobrazowe: Żywiecki PK, PK Beskidu Śląskiego, PK Beskidu Małego, Popradzki PK, PK Gór Słonnych, Jaśliski PK, Ciśniańsko-Wediński PK, PK Doliny Sanu oraz liczne rezerwaty przyrody, w tym największy na obszarze Karpat rezerwat krajobrazowy „Zródliska Jasiołki” (1585,10 ha) zlokalizowany w Jaśliskim Parku Krajobrazowym.

Krajobrazy Podkarpacia i ich ochrona

Podkarpacie jest krainą leżącą u stóp gór, stosunkowo gęsto zaludnioną, z licznymi śladami osadnictwa sięgającego neolitu i przewagą krajobrazów kulturowych. Ich charakterystyczne rysy to drobnopowierzchniowa mozaika lasów, pól, łąk, pastwisk oraz rozsianych wśród pagórków malowniczych wsi i miasteczek, w których zachowało się wiele zabytków kultury materialnej: kościołów, cerkwi, zespołów dworskich i miejsc pamięci narodowej. Krajobrazy kulturowe urozmaicone są wychodniami skalnymi, dolinami rzek i potoków spływających z gór oraz nielicznymi torfowiskami. Najbardziej reprezentatywne krajobrazy Przedgórza podlegają ochronie prawnej w formie parków krajobrazowych (Wiśnicko-Lipnicki PK, Ciężkowicko-Rożnowski PK, PK Pasma Brzanki, Czarnorzecko-Strzyżowski PK, PK Pogórza Przemyskiego), rezerwatów przyrody, użytków ekologicznych i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych.

6.5. Zróżnicowanie ekosystemów

Podstawy

typologii

ekosystemów

Ocena różnorodności ekosystemowej w Polsce i jej porównanie z innymi krajami europejskimi są w zasadzie niemożliwe, nie tylko z powodu różnego stanu ich rozpoznania, ale przede wszystkim ze względu na różne metody wyróżniania i klasyfikacji ekosystemów. Porównanie to jest mało wiarygodne nawet w odniesieniu do krajów stosujących te same co w Polsce zasady ogólne, oparte na fitosocjologicz-nym zróżnicowaniu roślinności, np. do Niemiec. Węższe lub szersze ujmowanie zbiorowisk roślinnych, zwłaszcza wyraźnie antropogenicznych, ma zasadniczy wpływ na liczbę wyróżnionych typów ekosystemów, a zatem także na obraz ekosystemowej różnorodności porównywanych krajów.

W latach 90. ubiegłego wieku opracowano kilka odnoszących się do całego kontynentu europejskiego wykazów typów ekosystemów i zbiorowisk roślinnych, z natury rzeczy uogólnionych. Na przykład, EUNIS wymienia ponad dwa tysiące takich jednostek, w większości odpowiadających grupom zespołów lub związkom