skanuj0059 (11)

208 8. Zmiany w środowisku społecznym i przyrodniczym pod wpływem turystyki 8. Zmiany w środowisku społecznym

Na marginesie należy zauważyć, że spadek udziału turystyki w gospodarce nie musi być wynikiem słabości gospodarki danego kraju, ale wręcz przeciwnie, czasami może być spowodowany szybkim jej rozwojem. W Meksyku np. w 1954 r. dochody z turystyki stanowiły 52% wpływów z eksportu, a w 1982 r. tylko 6%; działo się tak nie z powodu zmniejszenia się napływu turystów, ale ze względu na dynamiczny rozwój przemysłu i wzrostu dochodów z tytułu eksportu ropy naftowej i gazu ziemnego [Shaw, Williams 1996, 33].

Tabela 43. Zmiany w wydatkach turystów zagranicznych i zmiany w liczbie pokoi hotelowych w państwach Ameryki Środkowej w latach 1985-1995

Kraje	Zmiany w wydatkach turystów w latach 1985-1995 (%)	Zmiany w liczbie pokoi hotelowych w latach 1985-1995 (%)
Belize	550,0	157,3
Gwatemala	313,4	55,2
Honduras	220,4	75,9
Kostaryka	459,3	143,8
Nikaragua	614,3	14,1
Panama	49,0	95,5
Salwador	74,4	21,8
Region Ameryki Środkowej	218,8	80,3

Źródło: opracowano na podstawie Tourism market trends... [1997, 1SS, 157].

Jak wyżej zasygnalizowano, jednym z ważniejszych następstw społeczno-ekonomicznych turystyki jest aktywizacja gospodarki danego obszaru. Już na przełomie XIX i XX w. w Europie Zachodniej zauważono, że w miejscowościach, w których pojawiła się funkcja turystyczna, nastąpiło zahamowanie procesu wyludniania się wsi. Zjawisko to początkowo zaobserwowano głównie na terenach górskich i nadmorskich. W okresie międzywojennym geografowie zaczęli badać aktywizującą rolę turystyki we Francji [Mićge 1934], Niemczech [Poser 1939], Szwecji [Ljungdahl 1938] oraz w Stanach Zjednoczonych [Carlson 1938, Greely 1942]. Badania tego typu są kontynuowane, przy czym obecnie, obok geografów, uczestniczą w nich głównie przedstawiciele nauk społecznych i nauk ekonomicznych. Zdaniem P. Mackuna [1998] jednym z następstw pojawienia się funkcji turystycznych we włoskiej prowincji Rimini był gwałtowny rozwój przedsiębiorstw rodzinnych, nie tylko związanych z obsługą turystów, ale również w innych usługach i w drobnym przemyśle.

Jak podaje K. Przecławski [1979, 70], turystyka jest istotnym czynnikiem przemian społecznych i kulturowych zachodzących w zbiorowościach odwiedzanych przez turystów (jak również przemian zachodzących w postawach i zachowaniach samych turystów). Przemiany spowodowane przez turystykę przejawiają się w czterech podstawowych dziedzinach [Przecławski 1979, 78]:

•    w strukturze spofeaM

•    w funkcjonowania insi

•    w postawach i zachon

•    w kulturze zbiorowość Zdaniem cytowanego al

przez turystów dotyczą zaiówl kturze płci i wieku, co jest zl młodych kobiet), jak i zawodo związanej z wykształceniem. | Rozwój funkcji turystyea mniano, dotyczy to zarówno a łych miast [Balseinte 1959. B 1989, Meze 1984, Pacione 191 również może wpłynąć na za typu pochodzą z terenu Alp. \ nia, Szwajcaria) w ostatnich ki nawet o 80%, a w miejscowa i blisko 50% [Barker 1982, 35 wielkie centrum turystyczne Q zagranicznych turystów poriągpl sąsiednich stanów, ale również cujących w obsłudze turystów i Szczególnie istotne znacz! pracy [Williams, Shaw 1988] gospodarki w perspektywie sf rystyczno-portowego miasta E w sektorach związanych z oh ży w tym miejscu zaznaczyć, europejskich, np. w Andorze a 1/6, a w Lichtensteinie 1/10 | Zdaniem S. Brittona [199 sektorze turystycznym są: żarn odsetek zrzeszonych w związki ogół nie wymagające długiegl feminizacja zawodów związaar wśród zatrudnionych imigranta zanych z turystyką są na ogól tyczy to głównie państw wysd tych i Trzeciego Świata w wid są na ogół wyższe od średniej cymi przywileje pracownicze, i