skanuj0063 (13)

204 8. Zmiany w środowisku społecznym i przyrodniczym pod wpływem turystyki 8. Zmiany w środowisku spokcaji

podziałem terytorialnym obowiązującym do końca 1998 r., województwo katowickie) lub dodatni (np. województwa nadmorskie albo podgórskie).

Zarówno w przypadku turystyki międzynarodowej, jak i krajowej, bilans turystyczny jest w dużym stopniu pochodną atrakcyjności turystycznej danego kraju (regionu) oraz aktywności turystycznej społeczeństwa (skłonności do wyjazdów turystycznych). Jednymi z ważniejszych czynników decydujących o dużej aktywności turystycznej społeczeństwa jest jego poziom zamożności oraz nawyki kulturowe.

Według danych zawartych w tabeli 39 od 1950 r. na świecie nastąpił nie tylko bardzo znaczny wzrost liczby osób uczestniczących w turystyce międzynarodowej i wzrost ponoszonych przez turystów wydatków, ale wzrosły również aż ośmiokrotnie średnie wpływy od 1 turysty (należy jednocześnie pamiętać o spadku wartości nabywczej dolara). Oznacza to z jednej strony podniesienie się stopnia zamożności społeczeństwa, a z drugiej wzrost kosztów usług turystycznych, co jest związane nie tylko z ich ogólnym podrożeniem, ale z ich ścisłym powiązaniem z innymi sektorami gospodarki. Stosunkowo niskie wpływy z tytułu turystyki międzynarodowej przypadające na 1 turystę do lat pięćdziesiątych spowodowane były m.in. dominacją wyjazdów do krajów sąsiednich oraz korzystaniem przez turystów z transportu samochodowego i kolejowego, podczas gdy w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych coraz większego znaczenia nabrała turystyka międzykonty-nentalna i transport lotniczy.

Tabela 39. Zmiany w wydatkach turystów uczestniczących w turystyce międzynarodowej na świecie w latach 1950-1995

Rok	Liczba turystów (min)	Wydatki turystów (min USD)	Średnie wpływy od 1 turysty (USD)
1950	25,3	2100	83,0
1960	69,3	6 867	99,1
1970	159,7	12900	80,8
1980	284,8	102872	361,2
1990	425,0	249 300	586,6
1995	567,0	372000	651,1

Źródło: opracowano na podstawie danych z pracy W.W. Gaworecldego [1998, 127-128],

W 1997 r. światowe wpływy z turystyki zagranicznej i krajowej szacowano na 3,8 bln USD (10,7% światowego produktu krajowego brutto), przy czym na turystykę międzynarodową przypadało 448 mld USD.

Jak podaje E. Cater [1995], na początku lat dziewięćdziesiątych zagraniczny turysta wydawał średnio 605 USD rocznie (dane dla 1992 r.). Jednak wskaźnik ten był różny dla poszczególnych regionów. Na obu kontynentach amerykańskich średnie wydatki roczne 1 turysty kształtowały się na poziomie 750 USD, w regionie składającym się z Azji Wschodniej i Oceanu Spokojnego 743 USD, a w Afryce wynosiły one zaledwie 304 USD (na Bliskim Wschodzie i w Azji Południowej 605 USD, a w Europie 512 USD). Różnice te wynikają po części z ko

sztów usług turystycznych, a (w regionach o dominacji nar rystów są o wiele niższe niż i szcza wówczas, gdy turyści i Azji Wschodniej oraz Austrai Państwami o najwyższy? dowej były w 1997 r. Stany Brytania, a więc kraje mięsa turystów zagranicznych (rota światowych wpływach z tego że 11-12 miejsce na tej liście

Tabela 40. Kraje o najwyższych si (bez kosztów transportu)

W

Kraj

Stany Zjednoczone

Włochy

Francja

Hiszpania

Wielka Brytania

Niemcy

Austria

Chińska Republika Ludowa

Australia

Hongkong

Szwajcaria

Polska

Kanada

Tajlandia

Singapur

Razem

Świat

Źródło: opracowano na podstawie TomramC

Nawet w niektórych pań Austrii, w ostatnich latach dod całości dochodów dewizo wyd wysokie dochody z turystyki Jednak o wiele większe znaczj państwa w niewielkich krajacft 1995 r. udział zagranicznej tm niósł aż 34,4% (w 1980 r. 2(1