skanuj0117 (8)

23S '/> ycznj

z punktu widzenia pap,' małżeńskiej jest -jak twierdzi, rodzajem zrzeszenia, a z punktu widzenia dzieci w niej wychowywanych - wspólnotą"- Uczestnicy zrzeszenia nie muszą przebywać trwale w skupieniu przestrzennym, ży ją na ogól w pewnym rozproszeniu. a okresowo ma miejsce częściowa lub całkowita ich koncentracja. Ponadto, będąc przestrzennie rozproszeni, mogą się systematycznie (lub sporadycznie) kontaktować i porozumiewać. Istotniejsze jest skupienie społeczne, co oznacza pewną wspólność postaw, zachowań i działań wynikającą z. istnienia wspomnianego celu grupowego [K..Z. Sowa I9SS, s. 2d). (M.P.) /oh. więź społeczna.

Literatura:

Sowa K . I9SS, ll'.j/ę/> do socjologicznej teorii :rzęs zeń. PWN, Warszawa.

Zwyczaj, powtarzający się sposób zachowania, dowolnie ustalony, przyjęty przez jednostkę lub grupę, którego naruszenie nie wywołuje negatywnych sankcji ze strony otoczenia społecznego. Zazwyczaj traktowany jest także jako „indywidualna skłonność do określonych zachowań” (zob. (E. Ciupak 1977, s. 53j). Przykładowo, czyin ś zwyczajem jest określony sposób ubio u, spędzanie wakacji nad morzem, portu te (lub późnej wstawanie. W takich samych sytuacjach społecznych dopuszczalne je .1 zróżnicowane zachowanie. W odróżni, niu od obyczajów, zwyczaje odnoszą się dc obszarów, w których jednostka (grupa) n ożc sama decydować o takim lub innym s rosobie postępowania; społeczeństwo po: ostawia podmiotowi swobodę decyzji. Rcali towanic ciągle tych samych zachowań może być następstwem określonych upodobań h b wynikać z zasady ekonomii wysiłku, '.wyczaj może przekształcić się w pewną ko twencję lub rytuał. (A.S.)

Zob. liabitus, kontrola społeczna, obyć aj, zasada ekonomii wysiłku.

Literatura:

Ciupak II., 1977, Kultom obyczajowo i c współczesnej Polsce (w:| Nowe obyczaje i obrzędy. Szkice, nul.: E. Ciupak i in., Mlo Izieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa.

♦

r

r

Źródła władzy, zob. przcdsiębic rca jako przywódca, władza.

J

Spis haseł \y układzie tematycznym

Socjologia jako nauka

Dynamika społeczna. Onlologia społeczeństwa. Pułapka socjologa. Socjogralin. Socjologia. Społeczeństwo. Statyka społeczna. Subdyscypliny w socjologii. Wyobraźnia socjologiczna.

Orientacje teoretyczne i problemy wyjaśniania w socjologii

Determinizm w socjologii. Diachroniczność. Emcrgcnlyzm. Enwironmcnlalizm. Etnomctodologia. Funkcjonnlizm. Holizm. Idiografizm. Indywidualizm metodologiczny. Intcrakcjoniz.m symboliczny. Kognitywizin. Kolektywizm. Koncepcja dramaturgiczna. Konwergencja teorii socjologicznych. Natu-ralizm-anlynaluralizm. Neocwolucjonizm. Nomolclyzm. Organicyzm. Postmodernizm. Pozytywizm. Redukcjonizm. Socjologia ekonomiczna. Socjologia rozumiejąca. Socjologia życia codzicnncgu. Synchroniczność. Sytuacjonizm. Tclcologia. Współczynnik humanistyczny.

Działania społeczne

Akcjonalizm. „Aktor". Aklywizm. Automatyzm. Czynności autoteliczne. Definicja sytuacji. Dymor-ficzność. Dysonans poznawczy. Działanie społeczne. Gratyfikacja. liabitus. Ideologiczny model postawy. Image. Interes. Kalka. Konformizm. Model zmiany postaw. Motywacja. Naśladownictwo. Postawa jako definicja sytuacji. Przesąd. Racjonalność. Rcwilalizm. Strategie mieszane. System ideologiczny. Uprzedzenie. Wydajność pracy. Wyuczona bezradność. Zachowania społeczne. Zasada ekonomii wysiłku.

Interakcje

Agresja. Dyfuzja odpowiedzialności. Efekt aureoli. Efekt śnieżnej kuli. Empatia. Facylitacja. Ingra-cjacja. Interakcja. Intcrakcjonizm symboliczny. Nowomowa. Panel. Plotka. Socjodrama. Socjoterapia. Stosunek społeczny. Stosunki fcicc-to-face.

Jednostka, osobowość i role społeczne

Altruizm. Antyspoleezność. Aspoleezność. Dezindywidualizacja. Efekt uodpornienia. Empatia. Ilnmn occoiwmicus. Indywidualizm. Jnźji odzwierciedlona. Jaźń subiektywna. Klient. Koncepcje człowieka w socjologii. Mentalność. Osobowość społeczna. Potrzeba. Przedsiębiorca jako przywódca. Rola społeczna. Tożsamość. Typ człowieka nowoczesnego. Typ człowieka o szerokich horyzontach umysłowych. Typ człowieka samorcalizująccgo się. Typologie osobowości społecznej. Uspołecznienie osobowości. Zespól ról.

Więź społeczna

Autentyczność w życiu społecznym. Blokowisko. Instytucja. Instytucja totalna. Kontrola społeczna. Moralne podstawy organizacji. Normy społeczne. Obyczaj. Stosunek społeczny. Więź społeczna. Zasada pomocniczości. Zasady życia społecznego. Zwyczaj.