skanuj0255 (5)

CaGa₂: R = [2+ (2 • 3)]/2 = 4, 5 = 4; polianiony Ga tworzą płaszczyzny całkowicie podobne do płaszczyzn C w graficie; atomy Ca wnikają między płaszczyzny; struktura heksagonalna;

KGe: R = (l+4)/l = 5, 5 = 3; polianiony są czworościanami Ge₄, podobnie jak P₄ w fosforze białym;

CaSi₂:R = [2+(2*4)]/2 = 5, 5 = 3; polianiony Si tworzą podwójne warstwy,, podobnie jak w przypadku As;

CaC₂: R = [2+(2 • 4)]/2 = 5, 5 = 3; dwuaniony C₂ są izolowane, jak N₂ (rys.. 2.141);

CaSi: R = (2 + 4)/l = 6, 5 = 2; polianiony Si tworzą zygzakowate łańcuchy;

ZnP₂: R = [2+(2 • 5)]/2 = 6, 5 = 2; polianiony tworzą spiralne łańcuchy jak w przypadku Se.

2.2.6. Struktura krzemianów

Oddzielne rozważania poświęcimy problemowi struktury krzemianów, stanowią one bowiem dobrą ilustrację przydatności metod rentgenograficznych ułatwiających opracowanie systematyki umożliwiającej poprawną interpretację właściwości fizycznych tych substancji.

Rys. 2.118. Względne udziały różnych pierwiastków w średnim składzie skorupy ziemskiej

Nie jest potrzebne przypominanie, że krzemiany mają poważny udział wagowy w skorupie ziemskiej. Tworzą one większość skał. Wystarczy podać średni skład skorupy ziemskiej do głębokości 1000 km (rys. 2.118):

O 47 % Si 28 %, Al 8 %, Fe 5 %, Ca 3,5 %, Na 2,8 % K 2,6 %, Mg 2 %

Około połowy stanowi więc tlen, jedną czwartą krzem. 99 % skorupy ziemskiej składa się z ośmiu pierwiastków tworzących z sobą ogromną liczbę połączeń, w tym także krzemianów.

Krzemiany mają także duże znaczenie w różnych dziedzinach techniki, np. w produkcji cementu, materiałów ceramicznych, ogniotrwałych itp.

Przed zastosowaniem promieniowania rentgenowskiego do analizy strukturalnej

257

17 Krystalografia i chemia strukturalna