skanuj0374 (2)

oraz z występowania luzów międzyzębnych. W sprzęgłach tych dla uzębień zewnętrznych stosuje się zęby normalne, a dla uzębień wewnętrznych — zęby niskie o wysokości głowy zęba h_a = 0,8 m.

Sprzęgła zębate jednostronne i dwustronne dobiera się według katalogu producenta. Parametry obu rodzajów sprzęgieł są jednakowe; są one stosowane do łączenia wałów o średnicach 20 -4- 280 mm przy przenoszonych momentach odpowiednio od 630 N • m do 160 kN • m. Sprzęgła zębate nadają się więc do przenoszenia dużych obciążeń; mogą one pracować przy wysokich prędkościach obrotowych, wynoszących dla małych sprzęgieł do 3000 obr/min, a dla największych — do 500 obr/min.

Wszystkie rodzaje omówionych sprzęgieł samonastawnych wymagają smarowania, tym staranniejszego, im większe jest obciążenie sprzęgła i prędkość obrotowa.

Specjalną grupę sprzęgieł samonastawnych stanowią sprzęgła przegubowe (Cardana), stosowane do łączenia wałów o kącie między osiami dochodzącym do 40°. Podstawowe schematy sprzęgieł przegubowych przedstawia rys. 14.12. Zasada działania sprzęgła polega na zastosowaniu sztywnego krzyża K, ułożyskowanego w widełkach Wy i W₂, wzajemnie prostopadłych. Na rysunku 14.12^ pokazano położenie, w którym osie są równoległe, a na rys. 14.126 — gdy są ustawione pod kątem *F. W przypadku stosowania sprzęgieł z jednym przegubem wał napędzany obraca się ze zmienną prędkością kątową co₂ (przy stałej wartości co i), co jest dopuszczalne tylko w mechanizmach podrzędnych. Dla uzyskania stałej prędkości kątowej obu walów stosuje się sprzęgła o dwóch przegubach i wałku pośrednim

a)

Rys. 14.12. Schematy sprzęgieł przegubowych: a) o osiach równoległych, b) o osiach ustawionych pod kątem, c, d, e) dwuprzegubowe [3]

374