skanuj0412 (2)

Wycięcia w krzyżu o promieniu r₀ współpracują z tarczą korby o promieniu r w okresach, gdy czop korby jest poza rowkiem i służą do chwilowego unieruchomienia krzyża. Odległość osi a wyznacza się z zależności

R

a =- (16.3)

cos a

, , . 180° w której a =-

z

Liczba rowków z zależy od zadań, jakie spełnia krzyż maltański; najczęściej z = 3 -r- 6.

Krzyż maltański jest stosowany przeważnie w mechanizmach podziałowych, np. do obrotu zespołów wrzecionowych w automatach tokarskich, do obrotu głowic rewolwerowych itp. W zależności od przeznaczenia krzyża maltańskiego korba może pracować ze stałą prędkością obrotową lub też może być uruchamiana okresowo (ręcznie lub mechanicznie), np. dla dokonania obrotu głowicy rewolwerowej.

16.4. Mechanizmy krzywkowe

Mechanizm krzywkowy umożliwia otrzymanie dowolnego ruchu elementu napędzanego. Ruch ten zależy głównie od rodzaju ruchu krzywki i jej kształtu. Mechanizm krzywkowy składa się z krzywki i popychacza (rys. 16.10). Kształt krzywki ustala się w zależności od programu pracy mechanizmu krzywkowego, na który składa się:

•    rodzaj ruchu krzywki (obrotowy, wahliwy, postępowy),

•    rodzaj ruchu popychacza (najczęściej postępowo-zwrotny o zmiennej prędkości, w tym również z możliwością postoju, lub wahadłowy),

•    sposób przekazywania ruchu (ruch elementu napędzanego otrzymuje się bezpośrednio od popychacza lub za pośrednictwem mechanizmu dźwigniowego, zębatego itd).

Elementem napędzającym mechanizmu (członem czynnym) jest zwykle krzywka, a członem napędzanym (biernym) — popychać z.

412