Laboratorium Podstaw Elektrotechniki 1
Jeżeli równania wiążące prąd i napięcie idealnego elementu są liniowe,
element taki nazywamy liniowym, jeżeli równania są nieliniowe, element taki nazywamy nieliniowym.
1.1.2. Elementy pasywne Rezystor
Rezystor jest dwójnikiem pasywnym rozpraszającym energię, w którym zachodzi proces przemiany energii elektrycznej w cieplną. Dla rezystora liniowego, stacjonarnego o schemacie graficznym przedstawionym na rys. 1.1, napięcie u oraz prąd i są, zgodnie z prawem Ohma, związane równaniem algebraicznym.
lub i = Git
gdzie R jest parametrem stałym, zwanym rezystancją, oznacza
konduktancję rezystora.
u
0
Rys. 1.1. a) schemat graficzny rezystora, b) charakterystyka napięciowo-prądowa rezystora.
lincigia zużywana w rezystorze w czasie od 0 do t określona jest wyrażeniem
0
0
i jest dodatnia.
Rezystancja przewodnika o przekroju poprzecznym S i długości 1 w danej temperaturze wynosi:
0-3)
gdzie: p - r czyś Cywil ość (opór właściwy) przewodnika, 7 - k 011 dukty wn ość
(przewodność właściwa) przewodnika.
Charakterystyka napięciowo-prądowa rezystora liniowego (rys. 1.Ib) jest linią prostą przechodzącą przez początek układu współrzędnych i rezystancja takiego rezystora nie zależy od napięcia na jego zaciskach ani od prądu przepływającego przez rezystor.
Cewka
Cewka jest dwójnikiem pasywnym konserwatywnym, gromadzącym energię w polu magnetycznym. Schemat graficzny cewki przedstawia rys. 1.7.11. łndukcyjność własna L cewki, będąca jej parametrem stałym, wyraża stosunek strumienia skojarzonego 4' z cewką do prądu i płynącego przez cewkę:
'F
L-— (1.4)
i
przy czym, dia cewki o z zwojach strumień skojarzony jest równy sumie strumieni wszystkich zwojów cewki 4y=z. d>.
Charakterystyka strumienia.skojarzonego w funkcji prądu xF-f(i) cewki liniowej jest linią prostą przechodzącą przez początek układu współrzędnych (rys.l.2.h).
Rys. 1.2. a) schemat graficzny cewki ludowej, b) charakterystyka strumienia skojarzonego 4* w funkcji prądu cewki i.
łndukcyjność własna cewki powietrznej cylindrycznej o przekroju S i długości l posiadającej z zwojów wynosi w przybłiżwniu:
(1.5)
gdzie p jest przenikałnością magnetyczną środowiska.