Ml ^ J
<uJi
T***]
W
k*jJ
"^Hb
•bujają
e*ąjil»
sdtód,^
froaodoś
Ki map4
łający d«k »arotrofr óatrwsw ; wieje «*■ .7 Jfo)>
Rys. 7.31. W atmosferze barotropowej izobary są równolegle do izoterm, w atmosferze baroklinowej izotermy przecinają się z izobarami
a*n*
jawienie się zaburzenia - fali krótkiej - powoduje utworzenie baroklinowości. Linie pr^du przecinają izotermy, co oznacza, że pojawia się adwekcja chłodu w zachodniej t/ęści fali i adwekcja ciepła w jej wschodniej części (rys. 7.30b). W obszarze adwekcji chłodu, w zimnym powietrzu za frontem chłodnym rozpoczyna się osiadanie. Adwekcja ciepła we wschodniej części zapoczątkowuje wstępujący ruch powietrza. Tam, gdzie powietrze osiada, ciśnienie atmosferyczne przy powierzchni ziemi rośnie i tworzy się dolny wyż baryczny. W obszarze wznoszenia się powietrza powstaje dolny niż baryczny. W barok linowej atmosferze generowane są procesy osiadania chłodnego powietrza na ikutck adwekcji chłodu i wznoszenia się ciepłego powietrza w rejonie adwekcji ciepłu. Równowaga w atmosferze staje się chwiejna. Zjawisko to nazywa się niestabilnością barokiinową. Jej istnienie jest nieodzownym czynnikiem powstawania i intensyfikacji cyklonów w umiarkowanych szerokościach geograficznych.
Karotropowość w atmosferze występuje wtedy, gdy gęstość powietrza jest funkcją jedynie ciśnienia. W takiej sytuacji izotermy są równolegle do izobar. Stanem przeciwnym do barotropowości jest ba-roklinowość. Gęstość powietrza w baroklinowej atmosferze zależy również od temperatury i wilgotności. Izobary nic są już dłużej równolegle do izoterm, ale się z nimi przecinają (rys. 7.31). Wiatr w swobodnej atmosferze wieje równolegle do izobar, dlatego jeśli atmosfera jest barotropowa, wiatr wieje również równolegle do izoterm. Napływające powietrze ma taką samą temperaturę jak powietrze wypierane, brak wówczas adwekcji depta lub chłodu.
atmosfera barotropowa |
atmosfera baroklinowa |
-Izobary |
..............Izotermy |
leżeli atmosfera jest baroklinowa, wiatr wieje w poprzek izoterm i przywiewa powietrze o innej temperaturze, niż poprzednio zalegało na danym obszarze (rys. 7.32). Aby tak utworzony dolny niż mógł się pogłębiać, niezbędne jest, by zarówno niż, jak i utworzony w tyle za frontem chłodnym wyż baryczny, byty wysokimi układami ciśnienia. Niż oraz wyż rozbudowują się z wysokością i jednocześnie rośnie prędkość wiatru.
Rys. 7.32. W atmosferze baroklinowej wiatr przynosi powietrze o innej temperaturze niż poprzednio na danym obszarze występowała