5. Międzynarodowe aspekty ochrony przyrody 160
Liczba mokradeł o znaczeniu międzynarodowym na terenie Polski, objętych Konwencją Ramsarską, stopniowo wzrasta. Do końca 2006 roku zgłoszono sekretariatowi konwencji w sumie 13 obszarów różnej wielkości, chronionych na mocy prawa krajowego jako parki narodowe lub rezerwaty przyrody (zob. s. 180)
Poza tym w Polsce wyznaczono i opisano 138 ostoi ptaków, z których większość dotyczy mokradeł uwzględnionych w wieloletnim programie krajowego monitoringu biologicznego.
Użyteczne adresy internetowe: www.ramsar.org/,www.ramsar.org/key_sitelist.htm
Konwencja
Waszyngtońska
(CITES)
Cel Konwencji Waszyngtońskiej (CITES)
■ Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (Convention on International Trade in Endangered Species ofWild Fauna and Flora, CITES), zwana Konwencją Waszyngtońską albo Konwencją CITES, ma wielkie znaczenie dla ochrony różnorodności biologicznej biosfery. Konwencja zakazuje i potępia proceder odławiania i pozyskiwania ze stanu dzikiego zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt i roślin, a następnie ich sprzedaży ogrodom zoologicznym i botanicznym, sklepom z pamiątkami, prywatnym kolekcjonerom, producentom najrozmaitszych wyrobów lub paraleków, wykorzystującym jako surowiec niekiedy tylko małą część rośliny lub zwierzęcia. Zyski z takiego handlu są porównywalne do zysków osiąganych z nielegalnego handlu bronią lub narkotykami.
Celem tej konwencji jest:
■ ochrona dziko żyjących zwierząt i roślin, nadmiernie eksploatowanych przez człowieka ze względu na ich atrakcyjność i wskutek tego zagrożonych wyginięciem;
■ przeciwdziałanie nielegalnemu handlowi gatunkami obecnie niezagrożonymi, ponieważ z czasem może on doprowadzić do stanu bliskiego wymarcia ich populacji;
■ ochrona izolowanych geograficznie populacji, które mogą ewoluować w kierunku nowych odmian lub podgatunków, a nawet gatunków.
Przepisami Konwencji Waszyngtońskiej objęto obecnie ok. 50 tys. taksonów: gatunków, podgatunków lub populacji geograficznie odrębnych. Kilkadziesiąt z nich żyje w stanie dzikim także w naszym kraju. Są to: morświn, wilk, wydra, ryś, żbik, bocian czarny, żuraw, drop, wszystkie gatunki sów i ptaków drapieżnych dziennych, jesiotr zachodni, niepylak apollo oraz pijawka lekarska, a z roślin — śnieżyczka prze-biśnieg, miłek wiosenny oraz wszystkie gatunki storczyków.
Poszczególne taksony (lub ich grupy), o różnym stopniu zagrożenia, wymieniono w 3 załącznikach, zawierających listę taksonów:
I — najbardziej zagrożonych wyginięciem; handel okazami pochodzącymi ze stanowisk naturalnych jest szczególnie rygorystycznie ograniczany i niemal całkowicie zabroniony;
II — narażonych na wyginięcie; obrót należącymi do nich okazami podlega regulacji i kontroli. Każde państwo związane tą konwencją ma ustalone limity