skanuj0010

System osadniczy Polski

Sieć osadnicza każdego kraju składa się ze wsi i miast różnej wielkości. h gólne miejscowości pełnią w niej określoną rolę i są od siebie wzajemnie J W sumie tworzą zwarty, zhierarchizowany system osadniczy. W systónffl” czym Polski możnawydzielić trzy.wyraźnie różniące się od siebie podsystdi

•    wielkie zespoły miejskie,

•    regionalne ośrodki wzrostu,

■Unałe miasta i wsie.

Głównymi ośrodkami systemu osadniczego jest 9 ukształtowanych i 9 ro cych się aglomeracji miejskich skupiających ponad 40% ludności Polski. Najk jest aglomeracja górnośląska (konurbacja). Stanowi ją zespół 40 miast, z któj liczy ponad 100 tys. mieszkańców. W sumie w aglomeracji katowickiej zamll je ok. 4 min osób. Zdecydowanie mniejsza jest aglomeracja warszawska, nu 2,5 min ludności w 30 miastach. Ponad 1 min mieszkańców liczą aglomn łódzka, krakowska i gdańska, a po ok. 0,5 min - wrocławska, poznańska, f/( ska i toruńsko-bydgoska.

Drugi poziom systemu osadniczego Polski stanowią tzw. krajowe i rinlt ośrodki wzrostu. Należą do nich pozostałe miasta wojewódzkie, miasta pełni funkcję w lufach 1975-1998 oraz inne ośrodki liczące powyżej 50 tys. min ców, np. Grudziądz, Gniezno, Ełk, Bełchatów.

aglomeracje r CU aglomeracje i » olrodkl witroi

ejskle ukształtowane ejikle ksztaltujqco się

Najniższy poziom w hierarchii osadniczej stanowią małe miasta i duże wsie gminne peł-_i nTąTć^FolęTośrodków lokalnych.

Ich zadaniem jest obsługa rolnictwa i zaspokajanie potrzeb ludności wiejskiej w zakresie handlu, szkolnictwa ponadpodstawowego, służby zdrowia i innych usług. ^{1 2}

Rys. 46. Aglomeracje miejskie w Polsce

AGLOMERACJE

Ł===c>|

Ukształtowane H <£

U żfiBpolów, w tym:

|xiwyżej 2 min (górnośląska, warszawska)

- I,'. 1,0 min

llAd/ka, krakowska, gdańska)

* |K i wyżej 500 tys.

(włocławska, poznańska, tort iń»k( >-bydgoska, n/i mińska)

X

-— I Kształtujące się

9 zespołów, w tym:

-    powyżej 200 tys.

(lubelska, staropolska, częstochowska, białostocka)

-    powyżej 150 tys. (lubińsko-głogowska, bielska, rzeszowska)

-powyżej 100 tys.

(opolska, wałbrzyska)

OŚRODKI WZROSTU

Ponadregionalne <J=

Regionalne

M

38 miast powyżej £0 tys.

- pełnią funkcje przemysłowe i komunikacyjne oraz świadczą usługi wyższego rzędu

1³ "iliwl powyżej 100 tys,

¹ ........ lub byle miasta wojewódzkie)

Powyżej 20 tys.

POZOSTAŁE MIASTA -

20-10 tys.

Em -0    i):

i

Poniżej 10 tys.

nr

PufitNliiIe miasta powiatowe

>Bri« milo ośrodki pełniące    Ośrodki lokalne

ló/ne funkcje

A

W$IE    Gminne -

0

Pozostaje

illllli /y l'(linki (uprać. M. Kucharska)

1

   Wyszukaj na mapie Polski po 5 przykładów jednostek osadniczych dla każdego z wy-. dzielonych podsystemów.

2

   Zaklasyfikuj miejscowość, w której mieszkasz, do odpo-wiedniego podsystemu. Po- , daj argumenty, które pozwo- i lity Ci na podjęcie decyzji.

3

^,,,l^|,li| funkcje przemysłowe lub hnmunlkncyjne o zasięgu krajowym