str 028

istnienia skurczu w materiale spawanym powstają naprężenia pospawalnicze oraz odkształcenia części spawanej. Wartość tych naprężeń może być tak duża, że po wystygnięciu konstrukcja może samoistnie popękać. Przez odpowiednio dobrany proces technologiczny spawania możliwe jest zmniejszenie naprężeń pospawalniczych. W tym celu stosuje się takie zabiegi, jak: wstępne wygrzewanie elementów spawanych i potem powolne ich studzenie, wyżarzanie po spawaniu itp.

Na etapie projektowania części spawanych należy pamiętać, że po spawaniu wymiary przedmiotów są na ogół mniejsze. Dlatego wykonując połączenia trzeba przewidzieć naddatki technologiczne na skurcz i ewentualną wykończającą obróbkę mechaniczną.

Ze względu na pracę spoin dzielą się one na:

—    nośne, które przenoszą obciążenie i powinny być obliczane wytrzymałościowo;

—    szczelne, które muszą zapewniać również szczelność połączenia;

—    sczepne, służące jedynie do złączenia części konstrukcji, które nie są obliczane i mają przekrój jak najmniejszy.

Ze względu na położenie spoiny w stosunku do materiału łączonego dzielą się one na: czołowe, pachwinowe, otworowe, szczelinowe, krawędziowe, grzbietowe, przedstawione na rys. 8.2, gdzie a jest nominalną grubością spoiny oraz g jest grubością cieńszej blachy łączonej.

Rys. 8.2. Rodzaje spoin: a) czołowe — odpowiednio płaskie, wypukłe i z podspawaniem, b) pachwinowe - odpowiednio płaskie, wypukłe i wklęsłe, c) otworowe, d) szczelinowe, e) krawędziowe,

0 grzbietowe, wg [6]

28