Strona1

X

Rys. 2.5. Struktura zużycia nośników energii pierwotnej w gospodarce narodowej w 1996 r. i prognozowana na 2010 r.

wykorzystania węgla kamiennego, a zwiększenie udziału m.in. b i o p a 1 i w, które obecnie są stosowane zaledwie w wielkości 0,1% (rys. 2.5).

Istotne znaczenie dla wielkości zagrożenia, a więc i dla kształtowania określonych warunków zdrowotnych, ma stopień koncentracji przemysłowych zanieczyszczeń powietrza na określonym obszarze, np. w aglomeracjach miejsko-przemysłowych. Niewłaściwa lokalizacja zakładów przemysłowych, emitujących znaczne ilości szkodliwych zanieczyszczeń, w pobliżu lub w obrębie miast jest przyczyną koncentracji na tych terenach aż 63% ogólnej emisji pyłów i ok. 70% zanieczyszczeń gazowych.

Rozkład przestrzenny emisji pyłowo-gazowych w różnych rejonach kraju jest zróżnicowany i ściśle związany z koncentracją zakładów przemysłowych i energetycznych (rys. 2.6). W 1998 r. największe emisje pyłowe i gazowe na 1 km² występowały w województwach: śląskim - 44 t, małopolskim - 16 t, łódzkim - 21 t, dolnośląskim - 10 t. Na obszarach tych zostały także przekroczone normy dopuszczalnych stężeń metali ciężkich (związki ołowiu, kadmu, cynku, chromu i in.), związków smołowych, benzopirenu, tlenków azotu, tlenków siarki (głównie H₂S, S0₂).

Szczególnie groźna sytuacja ma miejsce w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym, gdzie wielkość opadów pyłów wielokrotnie przekracza dopuszczalne normy, a jednocześnie występuje ponadnormatywne skażenie powietrza tlenkami siarki i innymi gazami, metalami ciężkimi oraz innymi szkodliwymi substancjami.    ^

W 1998 r. miastami o dużej skali zagrożeń środowiska, spowodowanych emisją zanieczyszczeń powietrza, były: Konin (160 tys. ton/rok), Bogatynia (136 tys. ton/rok), Połaniec (82 tys. ton/rok), Rybnik (65 tys. ton/rok), Jaworzno (52 tys. ton/rok), Warszawa (62 tys. ton/rok), Kraków (87 tys. ton/rok).

Rys. 2.6. Rozkład przestrzenny emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych według województw w 1998 r.: a) zanieczyszczenia pyłowe, b) dwutlenek siarki

Zanieczyszczenia powietrza nie zamykają się - rzecz jasna - w granicach jednego województwa czy też państwa, a przenoszą się do innych rejonów kraju, również do terenów objętych ochroną czy miejsc uzdrowiskowych, obniżając automatycznie ich walory klimatyczno-uzdrowiskowe.

101