str 086

Połączenia wielowypustowe o zarysie trójkątnym (tzw. połączenia wielo-karbowe) są ujęte w normie PN-68/M-85014. W połączeniu tym znajduje się kilkadziesiąt (20-r70) drobnych wypustów trójkątnych. Dzięki dużej liczbie karbów jest możliwy obrót regulacyjny piasty względem czopa o mały kąt. Są to połączenia spoczynkowe o niewielkiej dokładności osiowania. Kasowanie luzów promieniowych można uzyskać przez stosowanie połączeń stożkowych o zbieżności 1:16.

Połączenia wielowypustowe mają następujące zalety w porównaniu z połączeniami wpustowymi:

—    konstrukcja połączenia jest bardziej zwarta, gdyż połączenie może być krótsze;

—    mniejsze naciski powierzchniowe na powierzchniach wypustów i stąd większa wytrzymałość;

—    czop z wypustami ma większą sztywność giętną;

—    łatwiejsze wykonanie i montaż połączenia;

—    lepsze centrowanie piasty względem czopa i lepsze jej prowadzenie w połączeniu przesuwnym.

12.5. Obliczanie połączeń wypustowych o zarysie prostokątnym

Średnicę wewnętrzną czopa wału d (bez uwzględnienia wypustów) oblicza się wytrzymałościowo projektując wał. Do określonej w ten sposób średnicy d dobiera się z normy liczbę i wymiary wypustów (dla odmiany średniej korzysta się z tablicy 11.8). Po dobraniu tych wymiarów (patrz rys. 12.3 -wymiary D, b oraz liczba wypustów i ) oblicza się średnicę D_śr, do której odnosi się działanie siły obwodowej F

D„ = ^    (12.3)

oraz siłę obwodową, korzystając ze wzoru na moment M

(12.4)

2 M ₌    4 M

^Dśr ^D+d

Zakłada się ponadto, że nawet przy dokładnym wykonaniu szerokość wypustów b oraz ich podziałka będą różnić się wymiarowo w granicach tolerancji. Wskutek tego nie wszystkie wypusty przenoszą jednocześnie obciążenie. Dlatego w obliczeniach przyjmuje się, że obciążenie przenosi tylko 75% powierzchni wypustów.

Przy tych założeniach warunek wytrzymałościowy na nacisk dla połączenia wielowypustowego ma postać

P =

0,75 i hi

Pd,

op

(12.5)

86