str 3 (13)

3

II. Odmiany tytoniu i machorki.

Rozróżniamy tytonie czerwono kwitnące, należące do gatunku botanicznego — Tytoń właściwy (Nicotiana Taba-cum) i tytonie żółto kwitnące z gatunku — Tytoń machorkowy (Nicotiana rustica).

W obrębie obu powyższych gatunków istnieją setki najróżnorodniejszych odmian, które różnią się między sobą wzrostem, wielkością liści i ich kształtem, ciemniejszem lub jaśniejszem zabarwieniem kwiatów i t. p. Odmiany te, uprawiane w najrozmaitszych krajach kuli ziemskiej, mają też różnorodne wymagania w stosunku do klimatu i gleby i dostarczają też różnorodny surowiec, nadający się do pewnych określonych wyrobów. Uprawiane u nas odmiany machorki i tytoniu kentuckieg'0 dają w dobrych warunkach surowiec, odznaczający się grubością liścia, dużą zawartością nikotyny, oraz mniej lub więcej ordynarnym, silnym zapachem. Surowce tego rodzaju nazywają się w handlu tytoniowym, surowcami ciężkiemi, w odróżnieniu od lekkich (lub jasnych) papierosowych i od surowców cygarowych.

W naszych okręgach uprawy tytoni ciężkich: Zabłotowskim, Tarnopolskim, Wołyńskim, Lubelskim, Miechowskim, Grodzieńskim i Pomorskim dozwolona jest uprawa dwóch odmian tytoniu machorkowego—mach. pomorskiej i brazylijskiej i specjalnie w okręgu Miechowskim, jednej — czerwono kwitnącego — tytoniu kentuc-kiego. W innych znów okręgach uprawy, uprawiane są tytonie lekkie papierosowe (okręg Borszczowski, Jagielnicki, Monasterzyski).

Dawniej na terenach Polski uprawiano machorkę wiśni o wiec ką i bakun krzemieniecki — na Wołyniu i bakun jasny Szereszewskiego — w Grodzieńszczyżnie. Obecnie uprawa tych odmian jest zabroniona, gdyż okazały się mniej odpowiednie do celów fabrykacyjnych. Niżej podajemy w krótkości opis odmian u nas uprawianych.

1. Machorka Pomorska (rys. 1.) wyrasta do 110 {średnio 75) cm. wysokości, ma liście duże, prawie okrągłe, ciemno zielone, pofałdowane, u roślin dojrzałych zupełnie zwisające nadół. Ogonek liściowy osadzony pod kątem do blaszki liściowej. Ilość wszystkich liści 11—13, odstępy między niemi, czyli .międzywęźła, szerokie. Wiecha kwiatowa duża, dosyć rzadka