str 2 163

162 OGRÓD. ALF. NIE PLEWIONY

Na honor senatorski fortuna cię wniesła;

Ale przecie ten tytuł należy do krzesła,

⁵ Drążkowy na „wielmożnym” samym niech przestanie. W ostatku, cóż za korzyść stąd liczysz, mój panie; Choć ci drugi raz , jaśnie wielmożny” dam tytuł,

Jak tamtym tak tym spodni ucierasz artykuł; Pocieszywszy czytając, oko zaraz smuci,

⁰ Skoro on pyszny tytuł pod wychodek wrzuci,

I o który niedawno gniewał się cudownie.

On swój ,jaśnie wielmożny” czyta tytuł w gównie. Nie w tytułach, panowie, nie w splendecach dworów, W rozumie, w zdrowej radzie szukajcie honorów!

58. DO OJCÓW SOCIETATIS

„Nie pokój, miecz-em na świat przyniósł” — Jezus mówi.

Tu się przypodobają właśnie Jezusowi Ojcowie, którzy jego przezwiskiem się piszą

I prawdziwie w terminie tym z Nim towarzyszą.

⁵ Chybaby na nich wszędy narzekano darmo,

Gdziekolwiek stawią nogę, zaraz trąbią larmo.

57.    DO KASZTELANA

w. 4 tytuł [...] do krzesła — tytuł związany jest z urzędem, z godnością senatorską.

w. 5 drążkowy — kasztelan drążkowy, mniejszy (w czasie obrad senatu zasiadający nie na krześle, lecz na ławie).

w. 8 spodni (...) artykuł — aluzja do ostatecznego użytku, jaki można było zrobić z papieru.

w. 13 splendeca — wspaniałość, pompa.

58.    DO OJCÓW SOCIETATIS

tytuł: do ojców Societatis — do jezuitów (od Societas Jcsu — Towarzystwo Jezusowe, jezuici).

w. 1 ..Nie pokój (...) przyniósł” — tak w Ewangelii św. Mateusza 10. 34.

Jeśli słabe kazania Piotrowego skutki,

Więc Jego mieczem dodać do wiary pobudki.

Tylko zaś nie wiem, jako przywieść to do pary,

¹⁰ Gdy Pismo wiarę liczy między Boże dary:

Przymuszać kogo, żeby wziął, czego nie może —

Zda się, że taki człowiek wpada w dzieło Boże I wierę, szkoda by się ludziom o to kusić,

Gdy, co Bóg z łaski daje, człek w człeka chce wmusić.

59. SPOSÓB NA UPARTEGO W GNIEWIE

Szlachcic jeden, zadarszy z możnym senatorem,

Nie mogąc go przeprosić, uczynił się chorem,

I jakby w desperackich już bywszy terminach, Ostatni list po długich pisze przeprosinach,

⁵ Żebrząc prze Boga, żeby duszy jego ciężej

Nie czynił; bo takie jest zdanie wszytkich księży, Jeśli mu nie odpuści, nim pójdzie na mary, Zbawionym być nie może wedle świętej wiary. Skruszał ów przeczytawszy, oraz żalem zdjęty ¹⁰ Nie tylko chrześcijańskim sercem gniew zawzięty Odpuszcza, ale jeszcze przeprasza go wzajem,

Że tak upornie gniewał i na sto mszy najem Obieca i przyjaźnią, zdarzy-li Bóg, że się

Wyleży, nagrodzić to, kędy go gniew zniesie.

¹⁵ Tą go sztuką podszedszy, nazajutrz sam i z tern, Wstawszy, do senatora jedzie szlachcic listem

w. 7 kazanie Piotrowe — nauka kościelna, w. 9 jako [...] do pary — jak to pogodzić ze sobą. w. 10 „Pismo” [...] dary — zob. List św. Pawia do Efezjan 2, 8.

59. SPOSÓB NA UPARTEGO W GNIEWIE w. 3 termin — opresja, położenie.