9.3.1. Kryteria doboru urządzeń elektrycznych
W strefach zagrożonych wybuchem powinny być stosowane urządzenia elektryczne zgodnie z przepisami [1] w zakresie parametrów, na które zostały wyprodukowane i uzyskały cechę przeciwwybuchową określoną w certyfikacie. Celowym jest korzystanie z norm i publikacji wydanych przez IEC, np. nonny 79-14 zawierającej wymagania odnośnie doboru urządzeń do warunków zagrożenia wybuchem.
Na każdym urządzeniu elektrycznym w wykonaniu przeciwwybuchowym powinny być podane parametry, przeciwwybuchowe (Ex), elektryczne, stopień ochrony IP oraz znak stacji badawczej i numer certyfikatu.
W strefach zagrożonych wybuchem:
• ZO, Zł mogą być stosowane tylko atestowane urządzenia elektryczne - Ex;
• Z2 mogą być stosowane atestowane urządzenia Ex oraz urządzenia w wykonaniu normalnym przemysłowy111 bez części iskrzących o odpowiednim stopniu ochrony IP oraz temperaturze pracy nieprzckraczającej temperatury samozapalenia występującej substancji, np. silniki zwarte do napędu pomp, wentylatorów.
W celu zapewnienia bezpieczeństwa urządzenia elektryczne powinny być dobrane:
a) do stref zagrożenia wybuchem „Z” (dawna kategoria „W”);
b) do parametrów wybuchowych substancji, tj. podgrup wybucho-wości Ił A, II B, II C oraz klas temperaturowych Tl do T6;
c) do temperatury otoczenia, którą należy uwzględnić jeżeli jest wyższa od 40°C;
d) do warunków i miejsca pracy.
Urządzenia elektryczne powinny być: zasilane energią elektryczną z układu sieci TN-S, tj. przewodami lub kablami pięcioży-łowymi (oddzielny przewód neutralny „N” oraz ochronny „PE” -zielono-żółty) w izolacji nie przenoszącej płomienia;
• zabezpieczone przed zwarciami i przeciążeniami,
• chronione przed: oddziaływaniem cieplnym, przepięciami i wpływami od wyładowań atmosferycznych (szczególnie obwody iskrobezpieczne), agresywnym środowiskiem, elektrycznością statyczną, uszkodzeniami urządzeń lub ich nieprawidłowym działaniem i innymi czynnikami wpływającymi na powstanie zagrożenia.
9.3.2. Zasady dopuszczania do pracy i instalowanie urządzeń elektrycznych
Urządzenia elektryczne są dopuszczane do pracy wg poniższych
zasad:
1. Urządzenia importowane są dopuszczane do pracy na podstawie certyfikatów państwowych stacji badawczych uznanych przez Unię Europejską. W Polsce nie ma państwowej stacji badawczej. Orzeczenia dla urządzeń przeciwwybuchowych produkcji krajowej wydaje w oparciu o polskie normy Kopalnia Doświadczalna „Barbara” (KDB). Orzeczenia nic są uznawane przez stacje badawcze UE, co utrudnia eksport urządzeń produkcji krajowej.
2. Urządzenia elektryczne i elektroniczne są dopuszczane do pracy w strefach zagrożonych wybuchem na podstawie zarządzenia [3] oraz Decyzji nr 221/EP-54 z 1992r. Ministra Przemysłu i Handlu. Dopuszczenie polega na:
• ocenie zagrożenia wybuchem na podstawie danych technologicznych i konstrukcyjnych według przepisów krajowych i międzynarodowych,
• weryfikacji urządzeń na podstawie certyfikatów i dokumentacji techniczno-ruchowej dla określonych warunków zagrożenia wybuchem (przeznaczenia, stref „Z”, parametrów wybuchowości występujących substancji, rodzajów i warunków' pracy),
• analizie i ocenie możliwości zastosowania urządzeń na podstawie wymagań przepisów' krajowych i międzynarodowych oraz państwa, z którego dane urządzenia pochodzą,
• opracowaniu ustaleń i zaleceń oraz wniosków określających zakres i zasady zastosowania danych urządzeń, np. w miejscach produkcji, przetwarzania, magazynowania, przeładowywania i dystrybucji substancji.
311