WiZ1

niekomercyjnych i dostępnych publicznie baz danych w Polsce - pozwala też szlifować umiejętności studentów informatyki. Rozpoczęta w ubiegłym roku współpraca z firmą IBM Polska, która udostępnia nam nieodpłatnie swoją najnowszą bazę danych, zaowocowała na warszawskich uczelniach kilkoma pracami magisterskimi w dziedzinie informatyki. Tak jak dla studentów elektroniki czy fizyki Pi of the Sky jest wyjątkową okazją wypróbowania własnych umiejętności przy realizacji realnego projektu, młodym informatykom współpraca z nami daje wyjątkowe możliwości korzystania z najnowszych, komercyjnych narzędzi współczesnej informatyki.

Eksplozja, jakiej nie było

A co zdarzyło się pamiętnego poranka 19 marca 2008 roku? Po seminarium poszedłem na wykład i dopiero SMS od Kasi uświadomił mi, że nasz zespół uczestniczył w jednym z najbardziej spektakularnych odkryć w historii astronomii. Przybliżmy ten proces:

0    godzinie 7:12 nad ranem nasze kamery, wycelowane szczęśliwie we „właściwy” fragment nieba, zarejestrowały niezidentyfikowany rozbłysk optyczny -komputery rozpoznały, że na zdjęciu pojawiła się nowa jasna plamka, i rozpoczęły procedurę weryfikacji na kolejnych zdjęciach. Dwie sekundy później potężny impuls promieniowania gamma dociera do satelity SWIFT, który po 17 sekundach wysyła alert przez internet do teleskopów naziemnych. Alert dociera do naszego detektora, który zdążył wykonać jeszcze dwie ekspozycje, gdzie wyraźnie widać coraz jaśniejszą kropkę. Rozbłysk optyczny jest tak jasny, że powinien być widoczny gołym okiem. Do obserwacji błysku włącza się TORTORA - zwykła kamera wideo zamontowana na włoskim teleskopie REM w sąsiednim obserwatorium La Silla. Zbudowana i kierowana przez rosyjskich astronomów, dostarcza przez kilkadziesiąt sekund obserwacje ze zdolnością rozdzielczą dziesiątych części sekundy. Zaalarmowane przez SWIFT-a teleskopy naziemne zaczynają obracać się w stronę błysku i po kilku minutach jest to najdokładniej obserwowany punkt na niebie. Obserwacje są prowadzone praktycznie w całym zakresie widma optycznego oraz w promieniowaniu rentgenowskim

1    gamma. Po kilku godzinach są już znane wyniki pomiarów przesunięcia ku czerwieni, wykonanych za pomocą wielkich teleskopów. Wskazują na ogromną odległość - ok. 7,5 mld lat świetlnych! Oznacza to, że rozbłysk nastąpił na długo przed powstaniem naszej planety, w czasach, gdy obserwowalny Wszechświat był o połowę młodszy niż dziś.

Dzięki niezwykłej mocy, i szczęśliwemu zbiegowi okoliczności, rozbłysk gamma GRB20080319B stał się g najdokładniej zbadanym rozbłyskiem tego typu w hi- | storii. Film, złożony z kilku ekspozycji Pi of the Sky J i umieszczony przez nas w internecie, w ciągu paru f dni zyskał sławę pierwszego w historii ludzkości filmu l z narodzin czarnej dziury. Zainteresowanie mediów | elektronicznych było olbrzymie, nasze dane trafiły ś