wykłady z socjologii 13 2014 (57)

\

2013-11-25

		Korupcja (łac. corruption) - „zepsucie, przekupstwo"
DYSFUNKCJONALNOŚĆ		Corruption- „psucie się, zepsucie, rozkład moralny,
INSTYTUCJI MEDYCZNYCH.		wykorzystanie machinacji łapówkarskich”
KORUPCJA 1 DZIAŁANIA ANTYKORUPCYJNE W SYSTEMIE OCHRONY ZDROWIA		Korupcja oznacza przyjmowanie lub żądanie przez pracownika instytucji państwowej lub społecznej, korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za wykonanie czynności urzędniczej lub naruszenie
		prdwd.

Warunki pojawienia się korupcji: ♦ powstawanie dobra wspólnego, publicznego, które trzeba na różne sposoby podzielić pomiędzy członków danej społeczności,		Typowymi cechami korupcji są (według A. Kojdera):
♦ delegacja uprawnień do rozdziału dóbr, desygnowanie osób, którym społeczność lub władza powierza uprawnienia do dzielenia dóbr,		• powszechność - występuje we wszystkich systemach politycznych i gospodarczych, odkąd wyodrębniona została sfera spraw publicznych,
♦ stworzenie systemu dzielenia, wymiany i obiegu dóbr.		♦ entropia - rozprzestrzenianie się na coraz to nowe dziedziny życia,
Korupcja wymaga: -    zgody dwóch stron zawierających umowę , na mocy której strona korumpowana zobowiązuje się w zamian za określoną gratyfikację -    wykorzystać zajmowane stanowisko w firmie, partii, rządzie -    dokonać nadużycia, tj. przekroczenia norm prawnych, etycznych, zwyczajowych -    dzięki, której strona korumpująca uzyska jakieś korzyści kosztem innych podmiotów		♦    rynkowość - cena transakcji zależy od podaży i popytu na zawłaszczane zasoby publiczne, ♦    interakcyjność - w każdej transakcji korupcyjnej występują „dawcy" jakichś zasobów publicznych i ich „biorcy"

FORMY KORUPCJI

♦    KORUPCJA BIERNA (defensywna) - o charakterze „roślinożernym" - bierny partner układu korupcyjnego akceptuje propozycję, jeśli ona zostanie mu zaoferowana.

♦    KORUPCJA CZYNNA (wymuszająca) - o charakterze „mięsożernym" - partner układu korupcyjnego wychodzi z inicjatywą różnych propozycji.

♦    PŁATNA PROTEKCJA (łac. protectio) pomoc, poparcie udzielone komuś przez wpływowe osoby w zamian za korzyści finansowe,jak i wyrażenie zgody na taki proceder.

♦    NEPOTYZM (łac.nepos, nepitis bratanek, wnuk) udzielanie przez osobę wpływową poparcia członkom swojej rodziny:

SZARA STREFA - obszar praktyki gospodarczej, w którym firmy funkcjonujące na granicy prawa, pozorując legalne działania, wykorzystują nadarzające się okazje do niewywiązywania się z finansowych zobowiązań wobec państwa: rynek pracy, oszustwa podatkowe, przesf—

celne, wyłudzenia ubezpieczeniowe.

Według Banku Światowego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego istnieją trzy czynniki sprzyjające korupcji:

C= m + d - A

M ( monopoly) - monopolizacja rynku D (discretion) - uznaniowość

A (accountability) - równoczesny brak odpowiedzi Najbardziej narażonymi na korupcję obszarami są:

-    sfera umów, zawieranych przez władze publiczne z

biznesem,

-    sfera zezwoleń i koncesji,

-    sfera prac ustawodawczych,

-    sfera wywierania presji przez związki zawodowe na

władze

publiczne ze szkodą dla interesów całego kraju.

1