Uwzględnianie wpływu inflacji 83
lone relacje wymagają konfrontacji ze stopą inflacji. Tak dzieje się m.in. jeżeli ocenia się stopę zyskowności własnych kapitałów. Jej nawet wysoki poziom nie może być uznany za zadowalający, jeśli nie przekracza poziomu inflacji, gdyż oznacza to, że zysk nie pokrywa deprecjacji kapitału wywołanej spadkiem jego wartości wskutek wzrostu cen.
Dokonując analizy finansowej, trzeba zatem dysponować danymi o poziomie inflacji, a w wielu przypadkach konieczne staje się eliminowanie jej wpływu, przeliczając odpowiednie wielkości według porównywalnych ocen. Wymaga to posługiwania się dostatecznie wiarygodnymi wskaźnikami (indeksami) zmian cen (poziomu inflacji) w badanym okresie.
Wskaźniki
inflacji
W tym celu przyjmuje się z reguły wskaźniki ilustrujące zmiany cen w skali ogólnokrajowej, publikowane okresowo przez Główny Urząd Statystyczny w różnych przekrojach. Powszechnie publikowane są przez tę instytucję wskaźniki zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych, cen realizacji w przemyśle, cen kosztorysowych w budownictwie, cen w eksporcie i imporcie itp. Są one prezentowane dla różnych odcinków czasu. Obrazować mogą wzrost cen w danym miesiącu, kwartale czy roku w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku, do początku roku, narastająco od początku roku itp.
Korzystając z tej szerokiej gamy wskaźników inflacji, w toku analizy finansowej należałoby przyjąć następujące założenia:
— najbardziej przydatny jest wskaźnik zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych, gdyż umożliwia on ocenę dynamiki określonych wielkości ekonomicznych w realnym ujęciu na tle otaczającej firmę rzeczywistości; dlatego powinien on mieć wiodące znaczenie — bez względu na rodzaj działalności firmy — przy ocenie dynamiki takich wielkości jak wynik finansowy, kapitał, ogólna wielkość majątku obrotowego, suma bilansowa itp.;
— przy bardziej pogłębionych ocenach można przyjmować