Image149

■ Szkoła Konstruktorów

kondensator C4). Zdecydowałem się jednak na triak, z jakichś względów wydaje mi się bardziej przyjazny, a może bardziej współczesny. (...) Po zbudowaniu modelu w pająku działał on jak należy, przynajmniej przez krótki okres prób. Przeniosłem go więc na płytkę uniwersalną i tu czekała mnie niespodzianka. Po niedługim czasie spalił się triak (cały czas otwarty, wewnętrzne zwarcie). Wymieniłem go więc na nowy i znowu ten sam problem. Pomyślałem, że może nieprawidłowo go steruję. Poszukałem czegoś nt. triakow w sieci. Niewiele tego. ale znalazłem kilka ciekawych not na strunie www.ieccor.com (po wpisaniu triac w okienku szukania na stronie). Nie miałem jeszcze czasu na dokładniejsze ich prze studiowanie, ale dowiedziałem się z nich, że triaki można włączać na 4 sposoby To mnie bardzo zaskoczyło i przyznam, że nie do końca to rozumiem. Muszę się temu bliżej przyjrzeć.

Ponieważ spaliłem już dwa triaki, wniosek był taki, że trzeba coś zmienić w układzie. Nie wiem dokładnie dlaczego tamte się spaliły, czy przez złe sterowanie, czy leż może przez coś innego, ale wiedziałem, że na pewno mogę przełączyć optotriak w szereg z rezystorami ładującymi kondensator C4. W zmienionym układzie jak do tej pory „nie udało mi się” nic spalić, więc mam nadzieję że jest poprawny. (...)

Zaprojektowanie i wykonanie układu z podkradaniem napięcia’’ rzeczywiście wymaga dużej wiedzy i doświadczenia i Kamil właśnie zaczął jc zdobywać. Tu nadmienię, że w nowym cyklu Pod Lupą, który zaczynamy w tym numerze, wśród prezentowanych elementów już niedługo znajda się tyrystory i triaki.

Z niekłamaną przyjemnością odnotowuję duży postęp u większości najmłodszych uczestników. Zachęcam wszystkich do dalszego udziału w Szkole! Cieszę się, że znaczna część uczestników wzięła pod uwagę praktyczną przydatność urządzenia. Liczni koledzy zastanowili się, jak to podłączyć, jak zasilać, żeby nie podnosić kosztów, żeby nie stosować niewygodnych dodatkowych zasilaczy i żeby całość była łatwa i wygodna w obsłudze. Generalną zasadą jest, żeby upraszczać, a nie komplikować projekt. Najmłodszych uczestników już teraz uczulam na te sprawy. Oczywiście samo opracowanie, a tym bardziej wykonanie układu, który działa, jest godne pochwały, niemniej od samego początku elektronicznej kariery warto zwracać uwagę na problem obudowy i niezmiernie ważną kwestię wygody codziennej obsługi. Z praktyki wiem, że znaczna część bardzo interesujących układów zostaje zdemontowana po jakimś czasie użytkowania, a to ze względu na niewygodny, bo nieprzemyślany wcześniej sposób użytkowania.

Nie umniejsza to szacunku, jak trzeba mieć do kilkunastoletnich uczestników', którzy w tak młodym wieku potrafią starannie wykonać działający model!

Oczywiście, gdy nadeszło więcej prac, trudniej o nagrodę i mniejsze są szanse na publikację. Z ciężkim sercem informuję, że ze względu na dużą liczbę prac, nie mogę obdarować nagrodami i upominkami wszystkich, których chciałbym uhonorować. Ale i tak wspaniałą nagrodą jest wymienienie nazwiska i prezentacja pracy w tym artykule. Nagrody otrzymują Kamil Kozłowski i Szymon Janek za zdecydowanie najciekawsze, choć niedoskonałe rozwiązania oraz Przemek Michalski i Radosław Krawczyk ze względów podanych wcześniej. Upominki otrzymają: Lukas/ Madzia, Andrzej Wywrocki, Jarosław Tarnawa, Dominik Ciurej i Dariusz Iwanoczko. Natomiast Piotr Raczyński, Szymon Janek i Jakub Borzdyński otrzymają honoraria autorskie po publikacji ich prac.

Doszły do mnie sygnały, zc niektóre prace giną po drodze lub trafiają w^r moje ręce zbyt późno. Zdarzało się, że przesyłka zaadresowana po prostu na AVT (AVT-Korporacja) trafiała do redakcji innego czasopisma. Dlatego bardzo proszę, żebyście adresowali przesyłki: AYT-EdW ul. Burleska 9 01-939 Warszawa i koniecznie podawali na kopercie czy paczce zawartość, np. Szko 115, Jak5, NicGra 115, #9, itd. Przypominam też prośbę do wysyłających rozwiązania mailem: często dostaję kilka czy kilkanaście e-maili o identycznych nazwach lub zawieiające załączniki o takich samych nazwach Oto moja prośba, która znakomicie ułatwi segregację prac, nic tylko zc Szkoły Konstruktorów:

Tytuły maili i nazwy załączników oprócz nazwy konkursu i numeru zadania powinny zuwieruć takie nazwisko Autora (najlepiej bez typowo polskich liter), na przykład:

Szko /15 Ko walski Szkoli 5 Nowak NicGra 115Malit\owski Ja k 9K rzyza no wski

I standardowa prośba: wc wszystkich pracach podawajcie swoje dane: imię. nazwisko wraz z adresem oraz wiek. Regularnie potwierdzam otrzymanie wszystkich e-maili kierowanych na adres szkola%edw.com.pl Jeśli więc w tennime kilku dni po wysłaniu maila do Szkoły nic otrzymacie mojego potw ierdzenia, prześlijcie pliki jeszcze raz (do skutku).

Pozdrawiam wszystkich sympatyków Szkoły i zachęcam do nadsyłania prac w terminie.

Przypominam, że przedłużam termin nadsyłania rozwiązań głównego zadania Szkoły dn 60 dni (dwa miesiące).

Wasz Instruktor Piotr Górecki

mała - 3,3nF. Niektórzy przypuszczali, ze zamienione zostały wartości obu kondensatorów. Kilka osób słusznie zauważyło, że wyjścia kostki 4017 mają za małą wydajność prądową i że należy dodać jakieś elementy wykonawcze - tranzystory NPN. Tylko część osób dopatrzyła się kolejnego poważnego błędu. Otóż w opisie było podane, że ma to być sterownik

Rys. A

W EdW 5/2005 na 3tr. 35 przedstawiony był schemat prostego sterownika silników krokowych -jest pokazany na rysunku A. Zadanie okazało się łatwe i uczestnicy bez trudu wytropili błędy. Nic wszyscy jednak zauwa żyli komplet usterek.

Za drobną, mało ważną usterkę należy uznać brak na schemacie dołączenia masy, GND, czyli nóżki 1. Poważniejszym błędem jest dołączenie końcówki R (reset) do masy, ponieważ uniemożliwia to pracę generatora 555. Nóżkę R należy dołączyć do plusa zasilania. Słusznie dopatrzyliście się, że pojemność wyznaczająca częstotliwość pracy jest za

36 Wrzesień 2005 Elektronika dla Wszystkich