DIGDRUK00150525 djvu

(    19    )

za?viera(ą.cy

C )03tiat (Dtiirj i,

lan/zirb

Z)'u/o/7

7-

Przy wystawieniu kształtu budowy w poprzedzaiącym Oddziale;, widzieliśmy wszystkie własności całkowitey massy; teraz zaś idzie o określenie własności i oznaczenie przyzwoitego wymiaru częściom składać maiącym tak o wąż całość. W oznaczeniu wytrzymałości sklepień, dwie szczególniej rzeczy uważanem¹ bydź powinny: i'"¹⁰. Części utrzymujące sklepienie, czyli filary.

2^Jo. Sklepienie samo które właściwie wywiera boczne usiłowania na swoie podpory. Co do pierwszego; wiadomo z mechaniki murów: iż dzielno!* oporu filarów złożona iest z massy muru tychże filarów, rozmnoźoney przez ramię draga, który oznacza środek ciężkości massy na podstawie z przeciwney strony usiłowaniu siiy. Do massy opieraia_tcey się podpory, należy ieszcze część sklepienia, która rozciąga się aż do 45° Łuku przyległego filarowi (Belidor, Rondelet). Lecz w kształcie obecnym fig. i. całego sktadu budowy, żadnym sposobem nie można określić ani wielkości massy filarów, ani też tein samem znaleźć środka ich ciężkości, oznaczaiącego drąg żądany. Pochodzi to ztąd, iż część Łuku a.r.s.f. iako maiąca 45 stopni; a zatem należąca do massy opiera-iącey się filara, iako też właściwa massa filara, nie m lią ograniczenia w podstawie iey; nie można bowiem sądzić, aby prostopadła s.t. podobnie iak w zwyczaynych filarach miała .oznaczać granicę podstawy t.i., gd>, ż w tym przypadku widziemy, iż część u.y.t.s. nierozdzielnie iest połączona z poprzedzaiącą r.a.s.t.n. a tak gdyby ta ustępować miała parciu sklepienia iwoc.r.a. koniecznie pooiągaćby musiała i część s.t.u.y. a źe im bar-dziey działa sklepienie, tem więeey taż sita oporowa usuwa się po sklepieniu s.b.k.u. w naywiększem więc stopniu siłowanie, takowe doyd^ie az do mieysca u b. Tym więc sposobem gdy pozornie mniemamy, iż ciężir rozpiera na linie r.a. za pomocą drąga t.z. on tymczasem rozchodząc się w coraz niższe części eliptycznego i odwrotnego sklepienia, dochodzi środkowey linii u.k. gdzie z drugiey strony równie zebrane usiłowanie nawza-iem się z poprzedzaiąeem zniszczy. A tu iuż każdy widzi przyczynę dla czego powyżey mówiąc o trwałość proiektowaney drogi, powiedziałem iż ona posiada nieograniczoną wytrzym" sć z przyczyny swoiego składu.    _v

ci^d0. Kiedy i'uz widzieliśmy takowy stan podstawy, Idzie teraz tylko o oznaczenie grubości sklepienia. V iadomo iż wytrzymałość materyału zwiększa się w stosunku kwadratów powierzchni wystawionych na działanie siły. Znaiac przeto całkowity ciężar dzia-

3*