Parametry robocze TA7642 (dla 29 °C) | |||||
Parametr |
Symbol |
Min. |
Typ |
Maks. |
Jedn. |
Napięcie zasilania |
VCc |
1,2 |
1.3 |
1.6 |
V |
Prąd spoczynkowy |
U |
0.14 |
0,2C |
0,30 |
mA |
Zakres częstotliwości pracy |
Udo |
0,15 |
3 |
MHz | |
Oporność wejściowa |
3 |
MU | |||
czułoic (przy U„s3rrw/) |
S |
eoo |
PV | ||
Selektywność |
B |
4 |
kHz | ||
Zniekształcenia nieliniowe |
k |
3 |
% | ||
Zakres działania ARW |
U ARW |
30 |
dB | ||
Maks napięcia wyjściowe | |||||
m.cz. (dla U„ - 10mV) |
Uw, |
5 |
15 |
30 |
mV |
Rys. 4
SW (VH)
poprzednio produkowanych obwodów lypu MK4K4 i ZN4I4. Struktury TA7642 (podobnie jak MK484 i ZN4I4) są umieszczone w 3-nóż-kowej obudowie tranzystorowej typu TO-92.
Na rynku można spotkać również ZN416 wykonany w 8-nóżkowej obudowóe typu D1L, która zawiera oprócz struktury ZN414 dodatkowy wzmacniacz m.cz. o wzmocnieniu 18dB.
Maksymalne napięcie zasilania TA7642 nie może przekraczać 6V (przy 60 3C).
Schemat aplikacyjny TA7642 pokazano na rysunku 2. Konstrukcja odbiorników słuchawkowych z prezentowanym układem scalonym wymaga dodania niewielkiej ilości elementów zewnętrznych, a do odbioru głośnikowego konieczne jest dodanie wzmacniacza scalonego lub tranzystorowego m.cz. W najprostszym przypadku jako źródło zasilania mogą służyć baterie 1,5V. Aby umożliwić wyselekcjonowanie określonej częstotliwości sygnału z anteny, wystarczy zastosować wejściowy obwód rezonansowy zestrojony na konkretną częstotliwość fali nośnej stacji radiowej.
Schemat ideowy kompletnego miniodbior-nika AM na TA7642 pokazano na ry sunku 3. Dostrojenie obwodu wejściowego LICI polega w tym odbiorniku na takim dobraniu jego częstotliwości rezonansowej, aby była ona równa częstotliwości radiostacji, z której chcemy odbierać audycję. Aby wyłowić z całej masy sygnałów właśnie interesujący nas sygnał pochodzący od stacji radiowej pracującej n«i określonej częstotliwości, należy bardzo dokładnie dostroić ten obwód do żądanej długości fali. W przypadku właściwego dobrania wartości pojemności kondensatora i indukcyjności cew^ki (rezonansu), czyli dostrojenia obwodu do żądanej stacji, napięcie podane na nóżkę 2 układu scalonego osiąga maksymalną wartość
Na nóżce 3 pojawia się wyjściowy sygnał małej częstotliwości o wartości zmieniającej się w taki sygnału modulującego nośną. Pozostałości prądu w.c7. są zwierane do ziemi kondensatorem Cl. Tranzystory T1-T2 tworzą bardzo prosty układ wzmacniacza małej częstotliwości zasilającego niskoomo-we słuchawki radiowe.
Cały układ jest zasilany z jednej baterii R 1,5V.
Układ modelowy został wykonany na płytce drukowanej o wymiarach zbliżonych do wielkości ogniwa R6 (50x15min). Poprzez cztery nacięcia brzeszczotem uzyskano osiem pól lutowniczych, do których zostały przylulowa-ne poszczególne elementy zgodnie z rysunkiem 4. Zmontowaną płytkę można umieścić w podwójnym pojemniku na ogniwa R6 (zamiast jednego ogniwa). Słuchawki 32£2 dołącza się za pomocą gniazda słuchawkowego. Pobór prądu układu jest niewielki. Jednak zaleca się dorobienie wyłącznika zasilania (może być wyłącznik zespolony z potencjometrem siły głosu). Dla uproszczenia układu został pominięty także regulator siły głosu (może nim być regulator umieszczony na przewodzie słuchawkowym, jeżeli ktoś chciałby mieć dodatkowy regulator, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby z wyjścia układu US1 sygnał m.cz. podawać na hazę tranzystora Tl, potencjometr lOkLiB (sygnał z suwaka powinien być odseparowany za pomocą dodatkowego kondensatora lOOnF).
Najwięcej uwagi należy zwrócić na obwód rezonansowy. W urządzeniu modelowym został zastosowany odcinek rdzenia ferrytowego o średnicy 8mm i długości około 50mm, na którym umieszczono około 200 zwojów drutu DNE0,2. Uzwrojenie cewki umieszcza się na korpusie (szpuli) z materiału izolacyjnego. Tak powstała indukcyjność miała wartość około 2,4mH i z kondensatorem o pojemności 220pF zapewniła rezonans w okolicy 225kHz.
Dostrojenie obwodu rezonansowego może odbywać się przez zmianę indukcyjności cewki lub pojemności kondensatora na najgłośniejszy odbiór danej stacji radiofonicznej. Zmianę indukcyjności można uzyskać poprzez dobranie liczby zwojów cewki (odczepy na cewce) lub zmianę położenia rdzenia ferromagnetycznego względem uzwojenia cewki.
Można w tym odbiorniku wykorzystać gotową antenę ferrytową wraz zc współpracującym kondensatorem obrotowym ze starego fabrycznego radioodbiornika.
Skonstruowany według powyższego opisu miniodbiornik (podobnie jak inne odbiorniki AM) nie jest odporny na zakłócenia impulsowe pochodzące od iskrzących szczotek silnika, układów cyfrowych komputera czy telewizora. Poważnym mankamentem takiego najpmsLszego układu będzie również słaba selektywność (zdolność do wydzielania spośród docierających do anteny fal o różnej częstotliwości tylko tej, na której nam zależy) i może okazać się, że np. po przestrojeniu układu na zakres fal średnich w słuchawkach pojawi się naraz, kilka stacji radiofonicznych (najczęściej w porze nocnej).
Na rysunku 5 pokazano alternatywny układ odbiornika występujący na przypadkowo znalezionej stronie internetowej. Zmontowane urządzenie według tego układu (również 7 użyciem dwóch tranzystorów BC547 i obwodu LC zestrojonego na 225kllz) spisuje się podobnie jak prezentowany tutaj układ.
Andrzej Janeczek
Wykaz elementów
R1 .........................lOOkft
H2.H5........................1 kii
R3 .......................820kO
R4............................7,5kl2
R6............................5712
Cr..........................220pF
C2............................10rf
C3.C4......................1 COr F
Tl ,72 ..........................3C547
US1.........................TA7642
LI*.........................2,4mH
SI............................3212
fclektionika dla Wszystkich Grudzień 2006 49