243
Rys. 4.69-1. Transformator energetyczny z naturalnym chłodzeniem olejowym: 1 — rdzeń, 2 — uzwojenia, 3 — cyrkulują-cy olej mineralny, 4 — izolatory przepustowe wn i nn, 5 — kadź transformatora, 6 — konserwator, 7 — zwierciadło oleju,
8 — wziernik
W czasie pracy transformatora temperatura oleju zmienia się w takt zmiany jego obciążenia. Wraz z temperaturą zmienia się objętość oleju w dosyć dużym zakresie, wskutek stosunkowo znacznego temperaturowego współczynnika rozszerzalności objętościowej (ok. 0,0007 1/deg). Nie można więc kadzi transformatorowej szczelnie zamknąć, trzeba pozostawić możliwość mchu zwierciadła oleju. Aby zmniejszyć powierzchnię zetknięcia oleju z powietrzem do minimum stosuje się dodatkowy zbiorniczek, zwany konserwatorem, umieszczony nad pokrywą kadzi. Powierzchnia ze-I tknięcia oleju z powietrzem w konserwatorze jest mała, temperatura niska stąd ogra
niczone utlenianie i nasycanie oleju wilgocią.
W małoolejowych przekładnikach wysokiego napięcia stosuje się najczęściej szczelne zamknięcie wypełnionej olejem kadzi. Dla umożliwienia zmian objętości oleju stosuje się sprężyste kompensatory mechaniczne.
4.70. Oleje kondensatorowe mają najostrzejsze warunki pracy z uwagi na bardzo
1 duże wartości natężenia pola elektrycznego, dochodzące do 1000 kV/cm oraz z uwagi
na konieczność ograniczenia strat dielektrycznych. Stosuje się oleje bardzo starannie oczyszczone, odgazowane, odporne na starzenie, o małej stratności dielektrycznej ł (rzędu 0,001).
I
4.71. Do nasycania izolacji papierowej kabli ziemnych stosuje się olej kablowy o dużej lepkości tak, aby syciwo nie przemieszczało się, gdy kabel nie jest ułożony