img211 (8)

© pytania dotyczące przyczyn i skutków zjawisk i fak- j tów przedstawionych w tekście;    I

© pytania odnoszące się do sytuacji opisanej w tekście; polecenie odszukania w tekście fragmentu odpowiadającego ilustracji;

© polecenie wskazania w tekście fragmentu pod jakimś względem ważnego;

• polecenie wskazania głównej myśli autora zawartej w tekście;

@ polecenie obmyślenia innego tytułu z odpowiednim uzasadnieniem propozycji;

© polecenie wyjaśnienia tytułu tekstu (z powołaniem j się na odpowiednie fakty i wydarzenia);

© polecenie streszczenia całości lub fragmentu tekstu, j

Oto kilka przykładów pracy z zastosowaniem podręcznika dla uczniów klasy IV: Opowiadania z naszej przeszłości:

1)    tytuł tekstu „Na Wawelu w XVI wieku” (polecenia): Wskaż w tekście urywek, w którym znajduje się opis zamku z zewnątrz i wewnątrz. Porównaj ten opis z ilustracją.

Wskaż w tekście zdania, które wyjaśniają, dlaczego wiek XVI nazwano „złotym wiekiem”.

2)    tytuł tekstu „Na odrobek” (polecenie i pytania): Wymień czynności, wykonywane przez wieśniaków. Jakie obowiązki mieli chłopi pańszczyźniani?

O jakich ulepszeniach na wsi rozmawiał Pietrek z dziadkiem Kosmą?

Wszystkie odpowiedzi dzieci na pytania i polecenia odnoszące się do treści tekstu powinny być poparte odczytaniem odpowiednich urywków tekstu, potwierdzających słuszność i trafność tych odpowiedzi.

Pożytecznym sposobem zarówno kształtowania prawi-'Mowogo odbioru treści tekstu, jak i kontroli zrozumie-ula tej treści jest — zwłaszcza w klasie I — operowa-11 u' tekstem tzw. luźnym, niezależnie od tekstów z pod-tęe/.nika i czasopism dla dzieci. Do takich tekstów nale-. | wszelkie rozsypanki, układanki, kartki z krótkim tekstem itp.

Czynności wykonywane na tego rodzaju tekstach to

np,:

•    układanie zdań z rozsypanki wyrazowej;

•    |x>rządkowanie zdań z rozsypanki zdaniowej z tekstu stanowiącego jakąś spójną całość (np. krótkie opowiadanie);

•    dobieranie obrazków do treści zdań (i odwrotnie);

•    grupowanie wyrazów (kartki z nazwami przedmiotów) wokół obrazka „syntetycznego”, np. „W ogrodzie”, ,,Na polu”, „W domu”, ,,W mieście na ulicy”, „W lesie”;

•    segregowanie kartek z nazwami gatunkowymi według rodzajów (nazw rodzajowych), np. gatunki zboża, warzyw, owoców, drzew;

•    dobieranie kartek parami według przynależności treści, np. osoby działające i ich czynności, przedmioty i ich cechy (kształt, barwa, wielkość, smak);

O dobieranie kartek z odpowiedziami do pytań również podanych na kartkach.

Testy czytania należą do grupy tzw. testów nauczycielskich, służących badaniu osiągnięć szkolnych. Termin „testy osiągnięć szkolnych” rozumie się jako zbiór zadań dostosowany do określonej treści nauczania w taki sposób, by na podstawie jego wyniku można było ustalić, w jakim stopniu treść ta jest opanowana przez ucznia, oraz przeznaczony do rozwiązania w toku Jednego zajęcia szkolnego¹.

71

1

ABC testów osiągnięć szkolnych praca zbiorowa pod red. B. Nie-Warszawa 1975, WSiP, s. 9.