ii
Celowe jest zachowanie tego samego uziaraienia na całej wysokości złoża (równomierny przepływ), oprócz warstwy nad dnem, którą układa się z grubszych ziarn, aby nie zmniejszać otworów lub szczelin w dnie drenażowym. Grubsze ziarna układa się także na powierzchni złoża, by pomimo rozwoju grzybów umożliwić swobodny przepływ ścieków. Złoża o tradycyjnej konstrukcji, wypełnione koksem lub żużlem wielkopiecowym, są w kraju zunifikowane w ramach systemu unifikacyjnego „Uniklar 77” (rys. 13-21). Podstawowe wymiary tych złóż zestawiono w tabl. 13-15B. Interesujące wyniki użycia wypełnień z tworzyw sztucznych o strukturach przestrzennie swobodnych (siatki, rurki PVC) do modernizacji złóż otrzymano w Politechnice Warszawskiej. Wymiana wypełnienia tradycyjnego na wypełnienie z tworzyw sztucznych pozwoliła na dwukrotne zwiększenie przepustowości złoża przy utrzymaniu wymaganego efektu oczyszczania £65].
Krajowa konstrukcja złoża o wypełnieniu z tworzywa sztucznego została opracowana przez „Biprowod”. Wypełnienie tych złóż nazwano „Klarpak”. Stanowi ono strukturę przestrzennie zorientowaną i jest wytwarzanie z folii PVC w blokach o wymiarach 0,6 x 1,2 x 0,6 m. Powierzchnia właściwa tego wypełnienia wynosi 120—200 m2/m3 [65]. Jest to wypełnienie „samonośne”, nie przenoszące obciążeń parciem na obudowę.
Obudowy złóż wykonywane są w kształcie walców lub prostokątów zależnie od sposobu rozdziału ścieków. W początkowym okresie budowy złóż biologicznych uważano, że obudowa powinna być ażurowa, co miało poprawić intensywność napowietrzania. Jednak doświadczenia z eksploatacji złóż wykazały, iż należy dbać, aby obudowa była szczelna. Taka obudowa daje lepszą izolację termiczną i stwarza warunki naturalnego ciągu powietrza na skutek różnic temperatur w złożu i powietrzu na zewnątrz. Temperatura powietrza w złożu jest prawie równa temperaturze ścieków. Powietrze wewnątrz i
złoża jest w zimie cieplejsze, natomiast w lecie chłodniejsze od po
na zewnątrz. Na skutek tego powietrze w zimie przepływa przez złożfl
ełd|
do góry, a w lecie odwrotnie. Tak więc szczelna obudowa spełf_
jakby komina. V
Obudowy wykonuje się z żelbetu monlitycznego lub prefabrykatów,^! kanalizacyjnej, stali oraz tworzyw sztucznych. Kształt i grubość ścian zalez^f materiału stosowanego na wypełnienie. Przy stosowaniu wypełnień samoiH nych, np. pakietów z tworzyw sztucznych, ściany złoża mogą być bardzo lekH i spełniać tylko funkcję osłony oraz izolacji termicznej, gdyż nie muszą przenol obciążeń parciem bocznym od wypełnienia. W konstrukcjach żelbetowy! monolitycznych należy wykonać dylatacje ze względu na pracę obudot!
w zmiennych warunkach termicznych.
Koryta rozdzielające ścieki mogą być z drewn
eta li In®